2021 – rok szans i wyzwań dla rynku handlowego. Co dalej?
Po trudnym dla branży handlowej, pandemicznym 2020 r., bieżący rok przyniósł powrót aktywności na tym rynku. W reakcji na zmieniające się trendy zakupowe, potrzeby klientów i ograniczenia związane z sytuacją epidemiczną firmy zaczęły wprowadzać nowe rozwiązania i formaty, które na nowo definiują branżę. Eksperci Colliers wybrali najistotniejsze wydarzenia 2021 r. oraz trendy, które będą kształtowały rynek handlowy przez najbliższe 12 miesięcy.
Najważniejsze wydarzenia na polskim rynku handlowym w 2021 r.
- III „lockdown”
Na skutek kolejnej fali pandemii COVID-19, na początku roku wprowadzony został kolejny „lockdown”, po raz trzeci ograniczający działalność handlu, usług, rozrywki i rekreacji. Celem uregulowania działalności placówek handlowych wdrożono administracyjne regulacje w zakresie rozliczeń czynszowych pomiędzy właścicielami i najemcami. Decyzje te znacząco zakłóciły działalność podmiotów gospodarczych, przyspieszyły falę bankructw, procesów sądowych, sporów, czego skutkiem były silne protesty społeczne. Stanowiły również istotną przyczynę wystąpienia poważnych różnic zdań między wynajmującymi a najemcami powierzchni w centrach handlowych oraz wywołały falę renegocjacji warunków najmu. Miały jednak istotny wpływ na proces rozwoju i wzrostu znaczenia e-commerce, transformacji cyfrowej firm handlowych oraz ewolucji metod dostaw i odbioru towarów.
- Parki i centra handlowe w małych miastach
W 2021 r. odnotowano wzmożoną działalność deweloperską w sektorze handlowym, która skoncentrowana była na małych parkach i centrach zakupów codziennych w miastach do 100 tys. mieszkańców. Dzięki temu podaż nowej powierzchni handlowej wyniosła prawie 400 000 mkw. GLA, co stanowi blisko 50% wzrost w stosunku do roku 2020. Popyt kreowały głównie sieci dyskontów (spożywczych i niespożywczych) oraz off-price, a także sektor spożywczy i elektronika.
- Konsolidacje na rynku fitness
Pandemia COVID-19 przyspieszyła konsolidację sektora fitness. Jednym z najbardziej aktywnych podmiotów był Medicover, który po zakupie sieci Fitness World i Holmes Place, został większościowym właścicielem sieci klubów fitness Just GYM. We wrześniu sportowe portfolio Medicover powiększyło się o kolejne 22 nowoczesne kluby zlokalizowane w największych miastach Polski. W tym samym miesiącu Medicover dokonał akwizycji 11 obiektów z sieci FITARENA i Quanfit. Aktywna na rynku była także Grupa Benefit Systems, która przejęła większościowy udział w spółce Total Fitness.
- Wyjście Tesco
Brytyjska sieć Tesco zakończyła swoją działalność na rynku polskim. Największą transakcją w tym procesie był zakup 301 sklepów przez duńską sieć Netto. Sklepy Tesco zostały przejęte także przez sieci Kaufland, Carrefour, Castorama czy Leroy Merlin. Część nieruchomości Tesco została przeznaczona do re-developmentu i zakupiona m.in. przez Echo Investment, DOR Group czy EDS.
- Dojrzewanie rynku e-commerce
2021 r. przyniósł znaczące przyspieszenie w procesie dojrzewania rynku e-commerce, na którym zanotowano nowe wejścia, zakupy, przejęcia i konsolidacje. Na uwagę zasługuje m.in. start platformy Amazon.pl, otwarcie pierwszego magazynu AliExpress, dynamiczny rozwój sieci automatów paczkowych (np. In Post, Allegro, Orlen, AliExpress) czy „dark stores” na potrzeby „q-commerce” (ang. quick commerce – szybki handel). Przykładem sklepów uruchomionych w tej formule są np. Lisek.app, Jokr, Swift, Wolt czy Żabka Jush.
Prognozy na 2022 r. dla rynku handlowego
- “Polski Ład”
Jesienią 2021 roku Sejm uchwalił nowe regulacje prawne w ramach tzw. „Polskiego Ładu”, przewidującego liczne zmiany w prawie podatkowym oraz w obciążeniach składką zdrowotną od 1 stycznia 2022 r. Zwiększone obciążenia publicznoprawne będą miały wpływ zarówno na osoby zatrudnione na umowę o pracę, jak i na przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą czy będących wspólnikami spółek cywilnych lub jawnych, szczególnie tych operujących na niskich marżach, przy dużym wolumenie obrotów.
Wraz z rozwojem rynku mieszkaniowego wzrastać będą również zasoby lokali użytkowych, zlokalizowanych w tego typu inwestycjach. Obserwować będziemy wzrost popytu na te powierzchnie ze strony najemców sieciowych, szczególnie z sektora spożywczego, gastronomii oraz usług z zakresu zdrowia i urody. Konsumenci coraz częściej robią zakupy w pobliżu swojego miejsca zamieszkania – na rozwój tego trendu wpływ mają zmiany w modelu pracy wprowadzane przez firmy, głównie na model hybrydowy. Podejmowane będą także inicjatywy budowania pierwszych profesjonalnych portfeli inwestycyjnych złożonych z pakietów lokali użytkowych na sprzedaż.
- Mixed-use przyszłością handlu
Rosnąć będzie liczba inwestycji „mixed-use”, także poza centrami największych miast. Zacieranie się granic pomiędzy miejscem pracy, zamieszkania i spędzania wolnego czasu sprzyja powstawaniu tego typu obiektów. Ważną częścią tych inwestycji pozostaje handel, usługi i gastronomia a „mixed-use” pozwala kreować i animować nowe koncepty handlowo-rozrywkowe takie jak targi, bazary, wydarzenia czy giełdy tematyczne.
- ESG i zrównoważony rozwój
Równowaga staje się zasadą, która rządzić będzie zarówno w życiu prywatnym człowieka, jak i w jego działalności zawodowej. Rola społecznej, środowiskowej i ekonomicznej odpowiedzialności (ESG) rośnie również w firmach z branży handlowej. Wartości kryjące się pod hasłem środowiska naturalnego dotyczą m.in. zasad zużycia energii, gospodarowania odpadami i emisji zanieczyszczeń. Kryteria społeczne obejmują poszanowanie praw człowieka, propagowanie równości i różnorodności czy inwestowanie w kapitał ludzki. W przypadku ładu korporacyjnego liczą się właściwie pojmowana struktura zarządu, prawa akcjonariuszy, wynagradzanie pracowników. ESG staje się obecnie ważnym czynnikiem branym pod uwagę przez coraz więcej organizacji przy podejmowaniu decyzji.
- „Wszystko jako usługa” oraz „zero waste”
Trend „wszystko jako usługa” coraz śmielej wkracza do Polski – popularne stają się abonamenty, wymiana towarów, zakup rzeczy używanych czy ich wypożyczanie. Największą popularnością cieszą się usługi branż w pełni cyfrowych takich jak Netflix, Amazon czy Spotify. W sektorze mody tego typu działalność prowadzą m.in. Vinted, Zalando czy Patagonia, a H&M otworzył sklep Sellpy z odzieżą używaną. W centrach handlowych pojawiają się second-handy nowej generacji, rozwija się np. sieć Vive Premium. IKEA prowadzi wypożyczalnie mebli a diety pudełkowe na abonament oferuje Maczfit, w którym udziały kupiła właśnie Żabka.
Colliers (NASDAQ, TSX: CIGI) jest wiodącą firmą oferującą szeroki wachlarz usług najwyższej jakości na rynku nieruchomości oraz zarządzanie inwestycyjne. Działając w 65 krajach, ponad 15 000 specjalistów współpracuje w celu maksymalizacji wartości nieruchomości dla najemców, właścicieli i inwestorów. Przez ponad 26 lat nasz doświadczony zespół liderów, posiadający znaczne udziały w firmie, zapewnił naszym akcjonariuszom roczny zwrot z inwestycji w wysokości blisko 20%. Z rocznymi przychodami firmy na poziomie $3,6 mld ($4,0 mld włączając spółki stowarzyszone) oraz aktywami w zarządzaniu o wartości $46 mld, maksymalizujemy potencjał nieruchomości i przyspieszamy sukces naszych klientów i pracowników.
Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).