Z akwarium do stawu. Katowice odławiają porzucone żółwie ozdobne – zagrożenie dla rodzimej fauny

Katowice rozpoczynają walkę z cichym, ale poważnym zagrożeniem dla lokalnej przyrody. W dwóch zbiornikach wodnych — Maroko na Osiedlu Tysiąclecia oraz Stawie Łąka — trwa właśnie odłów inwazyjnych gatunków obcych żółwi ozdobnych. Działania te, prowadzone na zlecenie Wydziału Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Katowice przez Fundację Oceanika, mają nie tylko charakter interwencyjny, ale też edukacyjny. To odpowiedź na narastający problem porzuconych zwierząt, który zagraża rodzimym gatunkom i równowadze ekosystemów wodnych.

Żółw ozdobny — egzotyczny pupil z problematycznym finałem

Gatunek Trachemys scripta, czyli żółw ozdobny, jeszcze niedawno był jednym z najchętniej wybieranych zwierząt akwariowych w Polsce. Często kupowany impulsywnie, przyciągał uwagę efektownym ubarwieniem i pozornie niewielkimi wymaganiami. Jednak wielu właścicieli szybko orientowało się, że zwierzęta te rosną, żyją bardzo długo, a ich opieka nie ogranicza się jedynie do podania karmy. W konsekwencji — często pod wpływem nieświadomości lub wygody — żółwie trafiały do środowisk naturalnych: stawów, jezior i rzek. Tam, zamiast cieszyć się „wolnością”, stawały się poważnym problemem ekologicznym.

Ekologiczne skutki nieodpowiedzialności

Żółw ozdobny nie jest gatunkiem rodzimym w Polsce. Naturalnie występuje w Ameryce Północnej, gdzie zamieszkuje różnorodne zbiorniki wodne. Wprowadzenie go do polskich ekosystemów wodnych jest więc bezpośrednim efektem działalności człowieka. I to z konsekwencjami.

Żółwie ozdobne wpływają negatywnie na lokalną faunę. Konkurują z rodzimym żółwiem błotnym, jedynym gatunkiem żółwia naturalnie występującym w Polsce, a także zjadają larwy płazów, ryb i bezkręgowców, co zaburza równowagę wodnych ekosystemów. Są też nosicielami pasożytów i chorób, których miejscowe gatunki nie są w stanie zwalczyć.

Zjawisko to wpisuje się w szerszy kontekst problemu inwazyjnych gatunków obcych (IGO), które według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) stanowią drugie najpoważniejsze zagrożenie dla globalnej bioróżnorodności — tuż po niszczeniu siedlisk.

Katowice reagują: profesjonalna akcja odłowu

Działania w Katowicach realizowane są na podstawie ustawy o gatunkach obcych z 2021 roku, która nakłada na gminy obowiązek podejmowania działań zaradczych wobec obcych inwazyjnych gatunków. Miasto zleciło operację Fundacji Oceanika, specjalizującej się w ochronie przyrody i opiece nad nieudomowionymi zwierzętami.

Odłowy prowadzone są z wykorzystaniem dwóch metod: aktywnego odłowu ręcznego oraz przy pomocy podbieraków i specjalistycznych pułapek plażowiskowych. Obie metody są selektywne i bezpieczne zarówno dla żółwi, jak i innych mieszkańców zbiorników wodnych. Złapane zwierzęta są następnie badane przez lekarza weterynarii i przewożone do azylu Fundacji Oceanika w Chrustach pod Kielcami — największego tego typu obiektu w Polsce. Tam trafiają na specjalnie przygotowany wybieg o powierzchni ponad 3000 m², gdzie mogą żyć bezpiecznie z innymi przedstawicielami swojego gatunku.

Edukacja i odpowiedzialność społeczna

Działania zaradcze w Katowicach to nie tylko reakcja na lokalny problem, ale też przykład odpowiedzialności środowiskowej, która ma szansę stać się wzorem dla innych miast w Polsce. Urzędnicy i przedstawiciele Fundacji apelują o rozsądek przy decyzji o nabywaniu zwierząt egzotycznych. Jak podkreślają, porzucanie ich do środowiska nie jest ani humanitarnym gestem, ani bezpiecznym rozwiązaniem — to przestępstwo przeciwko przyrodzie i formie życia, której nie rozumiemy.

Co ważne, właściciele żółwi ozdobnych, którzy z różnych powodów nie mogą się nimi dłużej opiekować, wciąż mogą przekazać je do azylu bez żadnych konsekwencji prawnych. To legalna, etyczna i odpowiedzialna alternatywa dla „wypuszczania na wolność”.

Gdzie szukać informacji i pomocy?

Osoby, które posiadają żółwia ozdobnego i chcą oddać go pod opiekę specjalistów, mogą kontaktować się z Fundacją Oceanika lub bezpośrednio z Wydziałem Kształtowania Środowiska Urzędu Miasta Katowice. Prowadzone są również działania edukacyjne, których celem jest zwiększenie świadomości społecznej w zakresie ochrony bioróżnorodności oraz skutków nieprzemyślanego wprowadzania gatunków obcych do środowiska. Więcej informacji znajdziecie Państwo na stronie LowcaObcych.pl

Kontakt:

• Rafał Maciaszek, Fundacja Oceanika
  📧 rafal.maciaszek@lowcaobcych.pl
  
• Wydział Kształtowania Środowiska UM Katowice
  📧 ks@katowice.eu
  

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).