Sztuczna inteligencja zmienia rynek pracy. Jakie nowe zawody mogą pojawić się w nadchodzących latach?

Rosnąca obecność sztucznej inteligencji (AI) w niemal każdej dziedzinie życia zmusza pracowników i firmy do przemyślenia swojej roli na rynku. Zamiast skupiać się wyłącznie na tym, które zawody mogą zniknąć, coraz więcej uwagi poświęca się temu, jakie nowe kompetencje i profesje pojawią się w ich miejsce. Tempo zmian technologicznych sugeruje, że zawody przyszłości nie będą jedynie kontynuacją obecnych funkcji, lecz powstaną na styku technologii, relacji międzyludzkich i kreatywnego myślenia.

Automatyzacja nie kończy pracy – zmienia jej charakter

Z raportów przygotowywanych przez Światowe Forum Ekonomiczne, OECD, PwC i McKinsey & Company wynika, że do 2030 roku sztuczna inteligencja może wpłynąć na przebieg pracy nawet w 60 proc. obecnych zawodów. Nie oznacza to ich likwidacji, lecz istotne przekształcenie. Pewne zadania zostaną przejęte przez maszyny, inne pozostaną po stronie człowieka – zwłaszcza te, które wymagają podejmowania decyzji w warunkach niepewności, empatii, kreatywności lub wielowątkowej analizy kontekstu.

Właśnie w tym obszarze mogą powstawać nowe zawody, których jeszcze dekadę temu nie przewidywały żadne prognozy rynku pracy. AI staje się nie tylko zagrożeniem dla rutynowych stanowisk, ale też katalizatorem innowacji zawodowych.

Nowe zawody powiązane bezpośrednio z AI

Już dziś obserwujemy rosnące zapotrzebowanie na specjalistów, którzy łączą kompetencje humanistyczne, analityczne i techniczne. Wśród nich znajdują się m.in.:

• Inżynier promptów (AI Prompt Engineer) – zawód oparty na umiejętności precyzyjnego formułowania poleceń tekstowych dla modeli językowych takich jak ChatGPT. Wymaga nie tylko znajomości języka naturalnego, ale i rozumienia działania algorytmów.
• Trener modeli AI – osoba odpowiedzialna za dostarczanie danych treningowych, testowanie modeli i korygowanie ich zachowań. Praca ta zyskuje na znaczeniu w kontekście etyki i odpowiedzialności algorytmów.
• Audytor AI – nowa rola regulacyjna, której celem jest kontrolowanie zgodności działania systemów sztucznej inteligencji z normami prawnymi i społecznymi.
• Analityk danych syntetycznych – specjalista tworzący dane treningowe generowane przez AI, potrzebne tam, gdzie brakuje danych rzeczywistych lub są one zbyt wrażliwe, by je przetwarzać.

Kompetencje społeczne i rola człowieka w cyfrowym świecie

Sztuczna inteligencja nie zastąpi człowieka w sytuacjach, które wymagają zrozumienia emocji, budowania relacji czy rozwiązywania konfliktów. Tu pojawiają się nowe role z pogranicza HR, edukacji i wsparcia społecznego:

• Facylitator AI – osoba wspierająca zespoły w integracji narzędzi opartych na AI. Prowadzi szkolenia, tłumaczy zawiłości technologiczne, łagodzi opór i wdraża zmiany organizacyjne.
• Konsultant ds. zdrowej współpracy człowieka z AI – zawód przyszłości odpowiedzialny za to, by pracownicy nie tylko rozumieli nowe technologie, ale też korzystali z nich w sposób etyczny i zrównoważony.
• Specjalista ds. empatii cyfrowej – nowa kategoria zawodowa, której zadaniem będzie projektowanie komunikatów i interfejsów w taki sposób, by były czytelne, zrozumiałe i przyjazne emocjonalnie dla użytkownika.

Nowe funkcje w sektorze kreatywnym

Automatyzacja zadań powtarzalnych pozwala specjalistom od kreatywności skupić się na tym, co najistotniejsze: tworzeniu idei, narracji i doświadczeń użytkownika. Niektóre nowe zawody to:

• Kreatywny strateg wspierany przez AI – osoba wykorzystująca narzędzia sztucznej inteligencji do projektowania kampanii reklamowych, narracji marketingowych lub scenariuszy edukacyjnych.
• Kurator treści generowanych przez AI – redaktor i selekcjoner treści tworzonych automatycznie, który odpowiada za ich spójność, jakość i dopasowanie do oczekiwań odbiorcy.
• Projektant rzeczywistości immersyjnej – zawód na pograniczu VR/AR, gamedevu i AI. Osoba ta tworzy rozbudowane, interaktywne światy dla edukacji, kultury i rozrywki.

Zawody przyszłości, w których kluczowe będzie zaufanie

W niektórych przypadkach nie chodzi o to, czy maszyna może coś wykonać, ale czy człowiek będzie chciał, by zrobił to inny człowiek. W zawodach opartych na zaufaniu i osobistych relacjach długo jeszcze dominować będą ludzie. To m.in.:

• Mentor transformacji cyfrowej – osoba wspierająca młodzież, pracowników lub seniorów w przystosowaniu się do zmieniającego się świata pracy.
• Doradca w zakresie kompetencji miękkich – specjalista pomagający rozwijać zdolności komunikacyjne, współpracę, asertywność i zdolność rozwiązywania problemów.
• Wychowawca hybrydowy – nauczyciel łączący klasyczne metody dydaktyczne z wykorzystaniem AI i platform edukacyjnych, ale też odpowiedzialny za kształtowanie postaw społecznych i obywatelskich.

Przyszłość rynku pracy: elastyczność, interdyscyplinarność, człowiek

Rynek pracy w najbliższych latach będzie się zmieniał szybciej niż w poprzednich dekadach. Sztuczna inteligencja przedefiniuje nie tylko zakres obowiązków, ale i sens wielu zawodów. Pojawi się potrzeba redefinicji pojęcia kompetencji, które nie będzie już ograniczone do umiejętności technicznych czy wiedzy z konkretnej dziedziny. Znaczenie zyskają:

• zdolność uczenia się przez całe życie,
• otwartość na zmiany,
• umiejętność łączenia różnych dziedzin wiedzy (np. technologii z psychologią, socjologią z designem),
• kompetencje społeczne i emocjonalne.

Dlatego zamiast koncentrować się na pytaniu „które zawody znikną?”, bardziej trafne wydaje się dziś pytanie:
Jakie kompetencje będą potrzebne, by człowiek nadal ufał drugiemu człowiekowi — także w świecie pełnym maszyn?

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).

O autorze