Rodzaje kart płatniczych – jakie są różnice?

Płacenie za zakupy i usługi przy użyciu kart płatniczych wydaje się w Polsce coraz popularniejsze. Obecnie naprawdę wiele osób korzysta z tego rodzaju płatności i posiada nie tylko jedną kartę, ale nawet co najmniej dwie. Dostępnych jest wiele różnych instrumentów płatniczych. Karty debetowe, obciążeniowe czy kredytowe. Czym się od siebie różnią?

Czym jest karta płatnicza?

Karta płatnicza to karta, dzięki której można łatwo uregulować płatność, a także pobierać gotówkę z bankomatów. Otrzymuje się ją od banku w momencie założenia rachunku (karta debetowa) albo korzystając z opcji kredytowania. Jest to alternatywa dla płatności gotówkowych, często również wygodniejsza i bardziej funkcjonalna. Trudno też znaleźć współcześnie sklep czy zakład usługowy, który nie posiada terminala do zapłaty właśnie w ten sposób.

Jakie są rodzaje kart płatniczych?

Dostępne są różne rodzaje kart płatniczych. Pierwsze z nich pojawiły się na początku XX wieku w Stanach Zjednoczonych, natomiast w Polsce trzeba było poczekać do lat 80. Jakie z nich można wyróżnić?

Karty debetowe

To najbardziej znane rodzaje kart. Otrzymuje je każda osoba, która założy rachunek bankowy. W momencie płatności za usługę lub produkt i przyłożeniu karty do terminala, np. w czasie zakupów w sklepie stacjonarnym, albo po podaniu jej numeru i wszystkich niezbędnych danych zostaje pobrana odpowiednia kwota z konta. 

Płatność jest możliwa, gdy na koncie jznajduje się odpowiednio dużo środków, a osoba płacąca kartą zna właściwy PIN. Jej nazwa często myli się z funkcjami, jakie pełni. Debet w tym przypadku nie oznacza, że można wydać więcej pieniędzy, niż się posiada na koncie. Jedynie w momencie utworzenia salda debetowego da się korzystać z dodatkowych środków, które przekazuje bank.

Karty kredytowe

Ten rodzaj karty nie jest związany z utworzonym kontem osobistym, a z osobnym rachunkiem. Bank określa limit, który przypada na dany rachunek, a osoba korzystająca z niej, aby uniknąć płacenia odsetek, powinna spłacić ją w terminie. Jest na to specjalnie ustalony czas, który nazywa się okresem bezodsetkowym.

Można wyróżnić:

• Karty Classic – są to podstawowe instrumenty, które otrzymuje się, jako karty kredytowe dla osób z niskim przychodem. Nie cechują się dodatkowymi udogodnieniami.
• Karty Silver – srebrne wersje często posiadają już wyższy limit kredytowy oraz inne dodatki jak np. opcjonalne ubezpieczenie czy zniżki.
• Karty Gold – złote karty były szczególnie popularne i prestiżowe na początku. Współcześnie, korzystając z tych nich, można uzyskać jeszcze wyższy limit kredytowy, a także dodatki czy rabaty u partnerów. W zależności od oferty banku da się korzystać z wielu udogodnień. Są to np. dodatkowe ubezpieczenia czy usługa assistance.
• Karty Platinum – nawet kilkaset tysięcy kredytu może być przyznane osobom, które korzystają z tego rodzaju instrumentu płatniczego. Co więcej, pozwalają one na wiele dodatkowych ułatwień. Umożliwiają posiadaczowi karty otrzymanie członkostwa w ekskluzywnych programach rabatowych, pomoc medyczną czy usługę konsjerża.
• Czarne karty – najbardziej prestiżowe, jak i najtrudniejsze do zdobycia. Otrzymują je jedynie osoby, które generują bardzo duże przychody. W niektórych przypadkach karta nie ma nawet limitu kredytowego. Również jej wykonanie jest wyjątkowe, ponieważ niektóre banki oferują takie, które stworzono ze stopów metali.

Karty obciążeniowe

Inna nazwa to karta z odroczonym terminem płatności. Łączy ona swoje funkcje z kartą debetową i kredytową. W jaki sposób? Jest połączona z kontem osobistym posiadacza, ale użytkownik ma określony limit kredytowy od banku. Najczęściej można spotkać się z przykładem, gdzie spłata zadłużenia następuje raz w miesiącu – to wtedy pobierana jest odpowiednia kwota z rachunku osobistego.

Karty przedpłacone

Takie karty są zasilane na konkretną kwotę, którą można przeznaczyć na wybrany cel. Podobnie funkcjonują karty podarunkowe. Często korzystają z nich pracodawcy, którzy przekazują je swoim pracownikom, aby mogli oni płacić np. za hotel czy posiłki podczas wyjazdów służbowych.

Za ich pomocą można przeprowadzać transakcję, wypłacać i wpłacać gotówkę z bankomatów, a nawet skorzystać z wersji wirtualnej karty płatniczej, którą wystarczy podłączyć do swojego urządzenia z systemem płatności NFC (smartfon czy smartwatch), aby dokonywać płatności i korzystać z dostępu do konta bankowego bez użycia plastikowych kart.

Jakie informacje znajdują się na awersie karty płatniczej?

Na karcie płatniczej znajdują się takie informacje jak:

• imię i nazwisko posiadacza;
• numer karty;
• nazwa banku;
• data ważności karty;
• logo organizacji płatniczej;
• symbol (cztery zmniejszające się łuki) oznaczający możliwość płatności zbliżeniowej;
• chip.

Co znajduje się na rewersie karty płatniczej?

Z odwrocie karty płatniczej można znaleźć:

• miejsce przeznaczone na podpis właściciela karty;
• kod CVC2 albo CVV2;
• hologram;
• pasek magnetyczny;
• dane banku;
• informacje o zwrocie znalezionej karty do odpowiedniego punktu czy numer na infolinię.

Co to jest kod CVV i CVC? To kody zabezpieczające instrument płatniczy podczas zakupów online. Pierwszy z nich występuje w kartach Visa, drugi – Mastercard.

Czy korzystanie z kart płatniczych jest bezpieczne?

Korzystanie z karty jest bezpieczne i wygodne, ale by jeszcze bardziej zwiększyć bezpieczeństwo w czasie takich płatności, warto przestrzegać kilku zasad. Powinno się zadbać o dobry PIN. Wiele osób używa z popularnych opcji (1234 czy 1111), by łatwo zapamiętać kod. Numer jednak powinien nie zawierać tych samych cyfr obok siebie i w miarę możliwości trzeba go od czasu do czasu zmienić. Poza tym tylko posiadacz karty powinien znać do niej hasło dostępu.

Podczas płacenia za usługę czy towar w sklepie, a także wypłat z bankomatu należy zasłaniać widoczność klawiatury podczas podawania kodu PIN, aby nikt nie mógł go podejrzeć. Z bankomatami warto szczególnie uważać. Zdarzały się sytuacje, kiedy dane z karty były przejmowane za pomocą specjalnych urządzeń ukrytych wewnątrz urządzeń. Jak się przed tym bronić? Należy korzystać ze znanych urządzeń w bezpiecznych miejscach.

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).