Kup teraz, zapłać później? Sprawdź, czy Cię stać! UOKiK startuje z kampanią
Świąteczny szał zakupów ruszył pełną parą, a konsumentów zachęca się do wydawania pieniędzy za pomocą coraz bardziej nowoczesnych narzędzi finansowych. Jednym z nich jest usługa “kup teraz, zapłać później” (ang. Buy Now Pay Later, BNPL), która pozwala odroczyć płatność za zakupy nawet o kilka tygodni. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wystartował z kampanią “Sprawdź, czy Cię stać!”, aby uświadomić konsumentom ryzyka związane z nadmiernym korzystaniem z takich usług.
– Świątecznej gorączce zakupów, w mniejszym lub większym stopniu, ulega większość z nas. Na każdym kroku jesteśmy kuszeni reklamami „wyjątkowych produktów”, „idealnych pomysłów na prezent” i „superpromocji”. Coraz częściej też jesteśmy zachęcani do odroczenia płatności. Konsumenci, zwłaszcza młodzi, chętnie z tego korzystają. Dlatego chcemy zwrócić uwagę na finansowe konsekwencje tej konsumpcyjnej pułapki. Uważajmy! Zakupy z odroczoną płatnością mogą prowadzić do nadmiernego zadłużenia i wpłynąć na zdolność kredytową – apeluje Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
Odroczone płatności – jak to działa?
Odroczone płatności są rozwiązaniem, które zdobywa coraz większą popularność w Polsce. Dzięki nim konsumenci mogą zrobić zakupy bez natychmiastowego obciążenia swojego konta. Płatność można odroczyć na 30, 45 dni, a czasem nawet rozłożyć ją na raty. Operatorzy tych usług reklamują je jako łatwe, szybkie i bez kosztów – przynajmniej na pierwszy rzut oka.
Jednak w rzeczywistości “kup teraz, zapłać później” to forma kredytu konsumenckiego. Jeśli konsument nie spłaci zobowiązania w terminie, naliczane są odsetki lub inne opłaty, które mogą poważnie wpłynąć na jego sytuację finansową. Co więcej, nieuregulowane w czasie płatności mogą wpłynąć na zdolność kredytową oraz prowadzić do wpisania dłużnika na listę rejestru zadłużonych.
Zagrożenia dla konsumentów
Usługa BNPL może wydawać się atrakcyjna, zwłaszcza w czasie wzmożonych wydatków, takich jak okres świąteczny. Jednak niesie ona ze sobą szereg ryzyk:
- Spirala zadłużenia – łatwo można stracić kontrolę nad liczbą odroczonych płatności, co prowadzi do kumulacji zobowiązań.
- Koszty opóźnień – w przypadku braku spłaty w terminie, koszty kredytu mogą znacznie wzrosnąć.
- Wpływ na zdolność kredytową – zaległości mogą obniżyć zdolność kredytową i ograniczyć możliwość zaciągania innych zobowiązań finansowych w przyszłości.
Według badania przeprowadzonego przez Biuro Informacji Kredytowej (BIK), liczba Polaków korzystających z odroczonych płatności wzrosła o 25% w 2022 roku. Operatorzy BNPL odnotowali w 2023 roku wzrost liczby transakcji o 66%, a ich wartość wzrosła o 71%. Rekordowym dniem zakupowym pod względem korzystania z tej usługi był Black Friday.
UOKiK ostrzega i edukuje
– Start kampanii „Sprawdź, czy Cię stać!” oczywiście nie jest przypadkowy. To czas wielkich akcji reklamowych i promocyjnych, takich jak Black Friday czy Cyber Monday, po których następuje okres przedświątecznych zakupów i poświątecznych wyprzedaży. Jeśli dołożyć do tego możliwość kupowania bez konieczności zaglądania do portfela, to mamy gotowy przepis na wspaniałe zakupy i możliwą pułapkę zadłużenia. Prowadzimy tę kampanię po to, by odroczona płatność nie zmieniła się dla konsumentów w odroczony ciężar trudny do udźwignięcia. Dlatego też gorąco zachęcam media, instytucje, organizacje i sklepy do włączenia się w naszą akcję! – mówi Prezes UOKiK Tomasz Chróstny.
W odpowiedzi na rosnące zainteresowanie BNPL, UOKiK zainicjował kampanię informacyjną “Sprawdź, czy Cię stać!”. Prezes UOKiK Tomasz Chróstny podkreśla, że świąteczny czas promocji i wyprzedaży to idealny moment na refleksję nad odpowiedzialnym korzystaniem z finansowych udogodnień. Kampania ma na celu uświadomienie konsumentom dwóch kluczowych kwestii:
- Odroczona płatność to kredyt – korzystanie z tej usługi wiąże się z obowiązkiem spłaty, często obarczonym dodatkowymi kosztami.
- Zarządzanie finansami – wiele odroczonych zobowiązań może prowadzić do chaosu finansowego i trudności w spłacie.
Jak unikać pułapek finansowych?
Aby uniknąć problemów związanych z korzystaniem z BNPL, warto pamiętać o kilku zasadach:
- Zrób budżet zakupowy – przed rozpoczęciem zakupów określ maksymalną kwotę, którą możesz wydać, i trzymaj się tego planu.
- Sprawdzaj terminy płatności – zapisuj daty spłaty i unikaj nadmiernej liczby odroczonych płatności.
- Unikaj impulsywnych zakupów – dokładnie zastanów się, czy dany produkt jest Ci naprawdę potrzebny.
- Zrozum warunki umowy – przed skorzystaniem z usługi przeczytaj regulamin i upewnij się, że rozumiesz zasady naliczania opłat.
Odroczone płatności to wygodne rozwiązanie, które może pomóc w organizacji zakupów, szczególnie w okresie wzmożonych wydatków. Jednak brak rozwagi i nadmierne korzystanie z tej usługi może prowadzić do poważnych problemów finansowych. Kampania UOKiK “Sprawdź, czy Cię stać!” przypomina konsumentom, że odpowiedzialne zarządzanie finansami to podstawa świadomych zakupów. Warto pamiętać, że święta to czas radości, a nie długów, które mogą ciążyć przez wiele miesięcy.
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Silesion.pl codziennie. Obserwuj Silesion.pl!
Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).