Jak zmienia się podejście polskich kierowców do przepisów? Pokolenie Y kontra starsi

Zachowania na drogach zmieniają się powoli, ale zauważalnie. Młodsze pokolenia kierowców, szczególnie osoby urodzone po 1980 roku, coraz częściej prezentują inne podejście do przepisów niż ich starsi odpowiednicy. Dotyczy to zwłaszcza prędkości, używania pasów bezpieczeństwa, telefonów komórkowych i spożywania alkoholu przed jazdą. Różnice te widoczne są zarówno w danych policyjnych, jak i w badaniach społecznych.

Prędkość – różne standardy w zależności od wieku

Z danych Komendy Głównej Policji oraz raportów Instytutu Transportu Samochodowego wynika, że młodzi kierowcy częściej przekraczają dozwoloną prędkość niż osoby powyżej 50. roku życia. Jednak skala tych naruszeń różni się w zależności od sytuacji drogowej.

Pokolenie Y (urodzeni w latach 1980–1995) częściej jeździ dynamicznie w miastach i poza nimi. Prędkość traktują jako element stylu jazdy, niekoniecznie jako wykroczenie. Natomiast starsi kierowcy, wychowani w czasach mniejszego ruchu drogowego i innych realiów technicznych, jeżdżą wolniej – choć nie zawsze bardziej przepisowo.

Nie oznacza to, że młodzi lekceważą zasady. W wielu badaniach deklarują, że akceptują kontrole drogowe i surowsze mandaty. Szybkość to dla nich kwestia komfortu i przyzwyczajeń, a nie bunt wobec prawa.

Pasy bezpieczeństwa i podejście do ryzyka

Używanie pasów bezpieczeństwa jest dziś powszechnie akceptowane, ale to właśnie młodsi kierowcy najczęściej zapinają je automatycznie, również na tylnych siedzeniach. Starsi użytkownicy dróg wciąż traktują pas jako obowiązek, a nie nawyk. Badania ITS wskazują, że osoby powyżej 60. roku życia częściej zapominają o pasach w ruchu lokalnym lub podczas krótkich przejazdów.

Zmiana podejścia do ryzyka drogowego widoczna jest też w ocenie zagrożeń. Kierowcy w wieku 25–35 lat częściej niż starsi deklarują, że nie czują się bezpiecznie jako pasażerowie u starszych kierowców. Z drugiej strony osoby po 50. roku życia częściej niż młodsi są przekonani, że jeżdżą ostrożnie – niezależnie od realnych umiejętności.

Telefon w ręku – kto częściej ignoruje zakaz?

Korzystanie z telefonu komórkowego podczas jazdy pozostaje jednym z częstszych wykroczeń drogowych. Według statystyk Policji, najwięcej mandatów za to przewinienie otrzymują kierowcy w wieku 25–39 lat. Często nie są to rozmowy, ale korzystanie z aplikacji, map czy wiadomości tekstowych.

Jednocześnie młodsze pokolenia są bardziej zaznajomione z technologią hands-free i chętniej instalują zestawy głośnomówiące. Kierowcy w wieku powyżej 60 lat rzadziej sięgają po telefon, ale też rzadziej inwestują w rozwiązania technologiczne. Problem pojawia się zwłaszcza przy obsłudze nowych modeli aut, gdzie systemy multimedialne bywają niezrozumiałe dla osób mniej obeznanych z elektroniką.

Alkohol za kierownicą – mniej tolerancji wśród młodych

Zmiana pokoleniowa jest wyraźnie widoczna w podejściu do alkoholu i prowadzenia pojazdów. Wśród młodych kierowców znacznie rzadziej występuje przekonanie, że „jedno piwo nie szkodzi”. Edukacja drogowa, kampanie społeczne i obecność alkomatów przy klubach sprawiły, że osoby w wieku 20–30 lat dużo rzadziej wsiadają za kierownicę po spożyciu.

Statystyki policyjne z 2023 roku pokazują, że największy odsetek kierowców złapanych po alkoholu to osoby powyżej 40. roku życia. W tej grupie nadal pokutuje przekonanie, że prowadzenie „na kacu” nie jest niebezpieczne, a mała ilość alkoholu nie wpływa na koncentrację.

Pokolenie Y i Z traktują prowadzenie po alkoholu jako poważne naruszenie, również ze względów społecznych. W grupach rówieśniczych to zachowanie spotyka się z jednoznacznym potępieniem, co przekłada się na konkretne decyzje za kierownicą.

Kultura jazdy w Polsce – powolna ewolucja

Różnice pokoleniowe w kulturze jazdy nie ograniczają się do przestrzegania przepisów. Obejmują też sposób komunikowania się na drodze, reakcje na stres czy podejście do innych uczestników ruchu.

Młodsze osoby częściej korzystają z migaczy, zatrzymują się przed pasami i chętniej ustępują pieszym. Rzadziej używają klaksonu i częściej przestrzegają zasady jazdy na suwak. Dla starszych kierowców reguły te bywają nieintuicyjne lub sprzeczne z wcześniejszym doświadczeniem drogowym.

Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że młodsze pokolenia częściej mają kontakt z systemami wspomagania jazdy, takimi jak asystent pasa ruchu, tempomat czy automatyczne hamowanie. Technologie te kształtują inne wzorce zachowań za kierownicą – bardziej reaktywne i oparte na współpracy z systemem, a nie wyłącznie na własnej ocenie sytuacji.

Edukacja i zmiany systemowe

Zmiana podejścia do przepisów drogowych ma swoje źródła również w infrastrukturalnych i prawnych reformach. Wprowadzenie wyższych mandatów, punktów karnych kasujących się po 2 latach oraz systemu recydywy wpływa na wszystkich kierowców, ale inaczej jest odbierane przez różne grupy wiekowe.

Młodzi akceptują reguły i adaptują się szybciej. Starsi częściej wyrażają niezadowolenie i sceptycyzm wobec nowych rozwiązań, nawet jeśli sami nie łamią przepisów.

Ewolucja kultury jazdy w Polsce postępuje powoli, ale kierunek zmian jest wyraźny. Pokolenie Y i młodsze grupy wiekowe wykazują większą otwartość na reguły bezpieczeństwa, technologię i współdziałanie z innymi uczestnikami ruchu. W dłuższej perspektywie może to przełożyć się na stabilniejsze zachowania drogowe i spadek liczby wykroczeń.

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).

O autorze