Gigantyczny blackout na Półwyspie Iberyjskim: miliony bez prądu, podejrzenia o cyberatak

28 kwietnia 2025 roku Europa doświadczyła jednego z największych zakłóceń energetycznych w swojej historii. Hiszpania i Portugalia pogrążyły się w chaosie po masowym blackoucie, którego skutki odczuli także mieszkańcy południowej Francji i Andory. Władze mówią o możliwym cyberataku, a specjaliści podkreślają rosnące ryzyko wrażliwości europejskich sieci energetycznych.
Skala kryzysu
W poniedziałkowe popołudnie, około godziny 12:30 czasu lokalnego, operatorzy energetyczni odnotowali gwałtowny spadek napięcia, który w krótkim czasie doprowadził do wyłączenia dostaw energii na niemal całym Półwyspie Iberyjskim. Z danych hiszpańskiego operatora Red Eléctrica wynika, że doszło do tzw. “zera energetycznego” – stanu, w którym system automatycznie odłącza się od europejskiej sieci przesyłowej, aby zapobiec większemu uszkodzeniu infrastruktury.
W rezultacie dziesiątki milionów ludzi zostały nagle pozbawione dostępu do prądu. Problemy objęły największe miasta – Madryt, Barcelonę, Walencję, Lizbonę oraz Porto. Skutki były natychmiastowe: zatrzymały się pociągi i metro, sygnalizacja świetlna przestała działać, a lotniska przeszły na awaryjne zasilanie. Linie telefoniczne i sieci komórkowe w wielu regionach zostały sparaliżowane, a w budynkach wysokich pięter wstrzymano działanie wind.
W samej Hiszpanii konieczna była ewakuacja ludzi z centrów handlowych, biurowców i systemów transportu publicznego. W Madrycie, w drapaczu chmur Torre Emperador, strażacy musieli przeprowadzić kilkanaście akcji ratunkowych. W Portugalii metro w Lizbonie zostało całkowicie zatrzymane, a setki pasażerów utknęło w ciemnych tunelach.
Przyczyny i spekulacje
Choć oficjalne przyczyny katastrofy nie zostały jeszcze potwierdzone, hiszpańska agencja ds. cyberbezpieczeństwa INCIBE natychmiast rozpoczęła dochodzenie w kierunku potencjalnego cyberataku. Władze sugerują, że skoordynowany atak na systemy sterujące siecią energetyczną nie jest wykluczony.
W międzyczasie pojawiły się spekulacje o możliwym pożarze linii wysokiego napięcia na południu Francji. Jednak francuski operator RTE zdementował te informacje, zapewniając, że lokalne incydenty nie mogły wywołać blackoutów na tak dużą skalę.
Eksperci zauważają, że systemy energetyczne w Europie są coraz bardziej złożone i podatne na awarie – głównie z powodu rosnącej integracji odnawialnych źródeł energii, takich jak farmy wiatrowe i słoneczne, które charakteryzują się zmienną produkcją energii. Brak wystarczających inwestycji w stabilizujące systemy magazynowania może zwiększać ryzyko podobnych zdarzeń w przyszłości.
Chaos w życiu codziennym i gospodarce
Blackout sparaliżował życie codzienne. W Madrycie i Barcelonie odwołano mecze piłkarskie, a turniej tenisowy Madrid Open został przerwany. Ewakuowano setki uczestników i widzów, a transmisje telewizyjne zostały wstrzymane.
W sklepach i na stacjach benzynowych płatności elektroniczne były niemożliwe, co doprowadziło do tworzenia się długich kolejek i wybuchów paniki. Szpitale w największych miastach przeszły na zasilanie awaryjne, jednak wiele mniejszych placówek medycznych musiało czasowo wstrzymać pracę.
Brak światła drogowego spowodował chaos na drogach, zwłaszcza w godzinach popołudniowego szczytu. Policja wprowadziła w największych aglomeracjach specjalne patrole ręcznie kierujące ruchem.
Przywracanie zasilania
Operatorzy sieci Red Eléctrica i portugalski E-Redes rozpoczęli prace nad stopniowym przywracaniem zasilania jeszcze w poniedziałek po południu. Szacowano, że proces może potrwać od sześciu do dziesięciu godzin, choć niektóre regiony mogły pozostać bez prądu nawet do kolejnego dnia.
Komisja Europejska wezwała do pilnego raportu na temat incydentu, podkreślając konieczność wzmocnienia europejskiej infrastruktury energetycznej oraz systemów ochrony przed zagrożeniami cybernetycznymi.
Reakcje polityków i społeczeństwa
Premier Hiszpanii Pedro Sánchez zapewnił, że rząd zrobi wszystko, aby szybko ustalić przyczyny awarii i zapobiec podobnym wydarzeniom w przyszłości. W Portugalii premier Luís Montenegro także zwołał nadzwyczajne posiedzenie gabinetu kryzysowego.
W mediach społecznościowych blackout wywołał lawinę komentarzy. Internauci dzielili się zdjęciami ciemnych ulic i pustych peronów metra, wyrażając zarówno frustrację, jak i niepokój związany z rosnącym ryzykiem destabilizacji kluczowych usług.
Co dalej?
Blackout z 28 kwietnia 2025 roku pokazał, jak krucha może być nowoczesna cywilizacja w obliczu zakłóceń energetycznych. Eksperci wzywają do natychmiastowego zwiększenia inwestycji w systemy magazynowania energii, cyberbezpieczeństwo oraz rozbudowę rezerwowych źródeł mocy.
Wydarzenia te są również ostrzeżeniem dla innych krajów Europy: bezpieczeństwo energetyczne nie może być traktowane jako pewnik, a infrastruktura krytyczna musi być przygotowana na nowe, coraz bardziej zaawansowane zagrożenia.
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Silesion.pl codziennie. Obserwuj Silesion.pl!
Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).