13 grudnia 1981 roku. Rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce

13 grudnia 1981 roku zapisał się w historii Polski jako jeden z najbardziej dramatycznych dni. Wprowadzenie stanu wojennego przez władze Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL) było momentem, który głęboko zmienił życie milionów Polaków. Ta decyzja, ogłoszona przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego, miała na celu stłumienie oporu społecznego, który narastał w kraju od czasu powstania Solidarności w 1980 roku.

Tło historyczne

Lata 70. i 80. XX wieku były dla Polski okresem głębokich kryzysów gospodarczych i społecznych. Zapaść ekonomiczna, rosnące niezadowolenie społeczne oraz coraz bardziej widoczna niezdolność władz do zarządzania państwem prowadziły do masowych strajków i demonstracji.

W sierpniu 1980 roku, po fali strajków w całym kraju, powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” – pierwsza niezależna organizacja związkowa w bloku wschodnim. Solidarność, kierowana przez Lecha Wałęsę, stała się symbolem walki o wolność i prawa obywatelskie, zyskując poparcie milionów Polaków oraz uwagę świata.

Działalność Solidarności była jednak solą w oku władz PRL oraz ich zwierzchników w Moskwie. Władze ZSRR obawiały się, że polski ruch opozycyjny może zagrozić stabilności całego bloku komunistycznego. W tej atmosferze narastającego napięcia, władze PRL zaczęły przygotowywać się do wprowadzenia stanu wojennego jako środka ostatecznego do opanowania sytuacji.

Wprowadzenie stanu wojennego

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku władze PRL wprowadziły stan wojenny na terenie całego kraju. Decyzję tę ogłosił generał Wojciech Jaruzelski, przewodniczący Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON), który w przemówieniu telewizyjnym stwierdził, że działanie to ma na celu ochronę Polski przed “chaosem i anarchią”.

Stan wojenny oznaczał:

• Zawieszenie działalności Solidarności i innych organizacji opozycyjnych.
• Aresztowania tysięcy działaczy opozycji, w tym liderów Solidarności.
• Wprowadzenie godziny policyjnej, cenzury i ograniczenia swobody przemieszczania się.
• Milicyjne i wojskowe kontrole na ulicach miast.

Na ulice polskich miast wyjechały czołgi, a ulice patrolowali uzbrojeni żołnierze. Tysiące Polaków zostało internowanych, a wiele osób straciło życie w wyniku brutalnych represji.

Życie codzienne podczas stanu wojennego

Wprowadzenie stanu wojennego zmieniło codzienne życie Polaków. Wprowadzono godziny policyjne, odcięto łączność telefoniczną, a telewizja i radio nadawały wyłącznie propagandowe komunikaty władzy. W sklepach brakowało podstawowych towarów, co dodatkowo pogłębiało frustrację społeczną.

Wielu Polaków starało się jednak zachować ducha oporu. Powstawały podziemne wydawnictwa, organizowano potajemne spotkania i msze w intencji ojczyzny. Solidarność zeszła do podziemia, kontynuując walkę z reżimem.

Międzynarodowa reakcja

Wprowadzenie stanu wojennego spotkało się z potępieniem ze strony społeczności międzynarodowej. Stany Zjednoczone, pod przywództwem prezydenta Ronalda Reagana, nałożyły na Polskę sankcje gospodarcze, co dodatkowo pogłębiło kryzys ekonomiczny. Papież Jan Paweł II, mający ogromny autorytet wśród Polaków, otwarcie krytykował działania władz PRL i wspierał Solidarność.

Konsekwencje stanu wojennego

Stan wojenny trwał oficjalnie do 22 lipca 1983 roku, choć wiele jego skutków odczuwano jeszcze długo po jego zniesieniu. W tym czasie życie straciło kilkadziesiąt osób, a tysiące zmuszono do emigracji. Represje wobec opozycji osłabiły Solidarność, ale nie zniszczyły jej całkowicie.

W dłuższej perspektywie stan wojenny okazał się działaniem krótkowzrocznym. Chociaż chwilowo stłumił opór społeczny, to jednocześnie pogłębił kryzys zaufania wobec władz PRL. W 1989 roku, w wyniku rozmów Okrągłego Stołu, Polska wkroczyła na drogę transformacji ustrojowej, która zakończyła się upadkiem komunizmu.

Ocena historyczna

.

.

Wprowadzenie stanu wojennego pozostaje tematem kontrowersji i sporów. Zwolennicy generała Jaruzelskiego argumentują, że decyzja o wprowadzeniu stanu wojennego była „mniejszym złem”, które miało uchronić Polskę przed interwencją wojskową ZSRR. Krytycy wskazują jednak na brutalność represji oraz fakt, że stan wojenny był przede wszystkim próbą zachowania władzy przez reżim komunistyczny.

Pamięć o stanie wojennym

Każdego roku 13 grudnia w całej Polsce odbywają się uroczystości upamiętniające ofiary stanu wojennego. Zapalane są znicze, organizowane są marsze pamięci, a w mediach przypomina się tamte dramatyczne wydarzenia.

Stan wojenny jest ważnym elementem polskiej historii, przypominającym o cenie wolności i determinacji Polaków w walce o swoje prawa. Pamięć o tych wydarzeniach powinna być przestrogą przed powrotem do czasów, w których prawa obywatelskie były brutalnie tłumione.

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).