Wzrost opłat za wywóz śmieci? Eksperci ostrzegają przed konsekwencjami systemu kaucyjnego

Wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce budzi wiele pytań dotyczących jego wpływu na codzienne życie mieszkańców, w tym na wysokość opłat za wywóz śmieci. Z badania przeprowadzonego przez Izbę Branży Komunalnej (IBK) wynika, że blisko 40 proc. Polaków obawia się podwyżek cen produktów, ale także kosztów związanych z gospodarowaniem odpadami. Eksperci wskazują na realne ryzyko wzrostu opłat za wywóz śmieci, co może być bezpośrednią konsekwencją zmian w systemie.

System kaucyjny a strumień odpadów

Głównym powodem obaw branży komunalnej jest fakt, że wprowadzenie systemu kaucyjnego spowoduje wyłączenie z dotychczasowego strumienia odpadów komunalnych cennych surowców, takich jak butelki PET, szklane butelki czy puszki aluminiowe. Obecnie te materiały są zbierane przez firmy komunalne, przetwarzane i sprzedawane recyklerom.

• Odpad, który znajdzie się w systemie kaucyjnym, nie będzie już należał do branży gospodarki odpadami. Zniknie nam bardzo cenny surowiec, który dzisiaj odzyskujemy i sprzedajemy recyklerom, dzięki czemu pokrywamy część kosztów naszego funkcjonowania – wyjaśnia Karol Wójcik, przewodniczący Rady Programowej w Izbie Branży Komunalnej.

Sprzedaż tych surowców pozwala firmom komunalnym inwestować w nowoczesne instalacje do przetwarzania odpadów oraz oferować gminom niższe stawki za odbiór i zagospodarowanie śmieci.

Prognozowane podwyżki opłat

Według analiz IBK, utrata tych dochodów przez firmy komunalne nie zostanie zrekompensowana spadkiem kosztów ich działalności. W rezultacie, aby utrzymać rentowność, będą one zmuszone do podniesienia cen za swoje usługi.

• Gdy wraz z systemem kaucyjnym znikną te najcenniejsze surowce, nasze koszty nie spadną, a oferty firm odbierających i przetwarzających odpady wobec gmin będą wyższe. To z kolei będzie skutkowało prawdopodobnie wyższymi opłatami dla mieszkańców – uważa Karol Wójcik.

Eksperci IBK przewidują, że wydatki w systemie gospodarowania odpadami mogą wzrosnąć o 1–2 mld zł rocznie. Oznacza to, że gminy będą musiały podnieść opłaty za odpady o 20–30 proc., co bezpośrednio odczują gospodarstwa domowe.

Niezwrócona kaucja i jej konsekwencje

Istotnym aspektem, który budzi kontrowersje, jest kwestia niezwróconej kaucji. Ustawa przewiduje, że pieniądze z kaucji za opakowania, które nie zostaną zwrócone przez konsumentów (czyli trafią do zwykłych śmieci), trafią do operatorów systemu kaucyjnego, a nie do gmin. Samorządowcy apelowali o zmianę tego rozwiązania, argumentując, że to gminy ponoszą koszty zagospodarowania tych odpadów.

Brak wpływu z niezwróconej kaucji dodatkowo obciąży budżety gmin, które będą musiały pokryć rosnące koszty z innych źródeł, co ostatecznie może przełożyć się na wyższe opłaty dla mieszkańców.

Koszty wdrożenia systemu kaucyjnego

Raport Deloitte’a z września ubiegłego roku, zatytułowany „System kaucyjny w Polsce – koszty, perspektywy, szanse”, wskazuje na ogromne koszty związane z wdrożeniem i funkcjonowaniem nowego systemu. Szacunkowy, całkowity koszt inwestycji przekroczy 14 mld zł, a w ciągu pierwszych 10 lat funkcjonowania wygeneruje koszty operacyjne przekraczające 23 mld zł. Łącznie daje to kwotę 37 mld zł.

Karol Wójcik ocenia, że tak ogromne koszty są nieproporcjonalne do przewidywanych, niewielkich zysków ekologicznych.

• Nie warto ponosić tak ogromnych kosztów wobec tak niewielkiego zysku ekologicznego. Lepiej doinwestować instalacje, które przetwarzają odpady, edukować mieszkańców, aby lepiej segregowali je w domach, a dużo większy efekt osiągniemy dużo mniejszym kosztem – podkreśla Wójcik.

Uciążliwość dla mieszkańców i brak przygotowania

Oprócz kwestii finansowych, system kaucyjny może wiązać się z uciążliwościami dla mieszkańców. Konieczność przechowywania niezgniecionych opakowań w domach, a następnie ich transportowanie do punktów zbiórki, może zniechęcić część społeczeństwa do aktywnego udziału w systemie.

Badanie IBK pokazuje, że:

• 17,5 proc. Polaków uważa, że ma daleko do miejsca oddania opakowań,
• 20 proc. nie wie, gdzie oddać opakowania.

Dodatkowo, jak zaznacza Izba Branży Komunalnej, system kaucyjny ma ruszyć 1 października 2025 roku, ale jego przygotowanie logistyczne jest wciąż niepełne. Może to prowadzić do rozczarowania mieszkańców, którzy po tej dacie będą mieli problem ze znalezieniem punktów odbioru lub okaże się, że posiadane przez nich opakowania nie są objęte kaucją.

Wszystkie te czynniki wskazują, że choć idea systemu kaucyjnego cieszy się poparciem społecznym, jego wdrożenie w obecnej formie może prowadzić do znaczących podwyżek opłat za wywóz śmieci i innych problemów, które odczują zarówno gminy, jak i mieszkańcy.

Źródło: Newseria.pl

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).

O autorze