Więcej studentek niż pracowniczek. Co stoi na przeszkodzie kobietom w “męskich” branżach?

Blisko 60% wszystkich studiujących w Polsce to kobiety. Tymczasem, ich reprezentacja na uczelniach technicznych wciąż jest niska. Co więcej, choć liczba ta stopniowo rośnie, kobiety rzadziej pracują w zawodzie. Na przeszkodzie stoją nie tylko stereotypy. Z obserwacji ekspertów Gi Group Holding wynika, że zmiany w tym obszarze może jednak przyśpieszyć m.in. rozwój nowych technologii.

– Mimo, że prawo gwarantuje wszystkim równą pozycję na rynku pracy, w wielu przypadkach kobiety nadal odczuwają dodatkowe bariery, a także niewystarczająco wierzą w swoje kompetencje i możliwości. Choć coraz więcej kobiet śmiało wkracza do branż postrzeganych jako „typowo męskie”, a szansę na poprawę dysproporcji w coraz większej mierze otwierają kompetencje cyfrowe, zwiększenie udziału kobiet w branżach technicznych wymaga synergii. Badania pokazują, że zarówno instytucje edukacyjne, jak i przedsiębiorstwa wciąż mają w tej kwestii sporo do zrobienia – komentuje Justyna Harężlak – partnerka Finance & Accounting w Wyser.

Więcej studentek, mniej pracowniczek

Jak wynika z raportu „Kobiety na politechnikach” Fundacji Edukacyjnej Perspektywy, w Polsce w roku akademickim 2021/2022 r. udział kobiet na publicznych uczelniach technicznych wyniósł 35%. Jeżeli jednak przyjrzeć się kierunkom związanym z techniką i technologią dysproporcja jest większa. W latach 2013–2022 odestek kobiet wzrósł z 13% do 15% na kierunkach nowo technologicznych oraz z niespełna 11% do ponad 15% w przypadku informatycznych. 

Według raportu Światowego Forum Ekonomicznego „2023 Global Gender Gap Report”, kobiety nadal nie są dostatecznie reprezentowane wśród pracowników STEM (science, technology, engineering, maths). Mimo, że stanowią prawie połowę (49,3%) całkowitego zatrudnienia w pozostałych branżach, w przypadku obszarów nauka, technologia, inżynieria i matematyka odsetek wynosi 29,2%. Co więcej, podczas gdy liczba studentek tych kierunków stopniowo rośnie, absolwentki rzadziej pracują w zawodzie. Jak podaje Światowe Forum Ekonomiczne, w 2021 r. kobiety stanowiły 38,5% osób z dyplomem. Po roku od ukończenia studiów tylko 31,6% z nich pracowało w branżach zgodnych ze swoim wykształceniem. Co stoi na przeszkodzie?

Stereotypy i nie tylko

Eksperci Światowego Forum Ekonomicznego zwracają uwagę m.in. na “wysoki próg wejścia” w przypadku przedsiębiorstw wymagających wiedzy technicznej.Obserwację potwierdzają wyniki raportuGi Group Holding “Automotive – Globalne Trendy HR 2024”. Jak wynika z przeprowadzonego badania, głównym powodem, dla którego kobiety nie podejmują pracy w wysoce zautomatyzowanym sektorze motoryzacyjnym, jest brak inspirujących postaci (38,4%), obecność stereotypów i postrzegania branży jako „typowo męskiej” (38,1%), a także bariery związane m.in. z zachowaniem równowagi między życiem zawodowym, a prywatnym (35,1%), nierówne zarobki (34,4%) i aspekty fizyczne (32%).

Możliwe działania

Choć wraz z postępującą automatyzacją i zapotrzebowaniem na nowe kompetencje, kandydaci coraz częściej poszukują zatrudnienia poza swoją ekspertyzą, wybór zawodu wciąż najczęściej odzwierciedla ścieżkę edukacji. Eksperci rynku pracy zwracją uwagę na kluczowę rolę współpracy pomiędzy instytucjami, a potencjalnymi pracodawcami.

– Mimo, że kobiety coraz odważniej przebijają szklany sufit, mamy w tej kwestii wiele do zrobienia. Z badań wynika, że firmy w sektorze przemysłowym wciąż jawią się jako nieinkluzywne, wymagające fizycznie, silnie konkurencyjne i generujące presję. Z jednej strony zaszczepienie zamiłowania do nauk ścisłych powinno odbywać się już na etapie wczesnoszkolnym. Z drugiej, budowanie narracji, dzięki której kobiety poczują się mile widziane w „typowo męskich” branżach, jest również rolą firm. Może odbywać się poprzez oferty kierowane do studentek, zaangażowanie w tworzenie programu odpowiadającego rynkowemu zapotrzebowaniu, czy programom stypendialnym – komentuje Magdalena Niedziałek, konsultant ds. rekrutacji, trener w Grafton Recruitment.

Aby przeciwdziałać nierówności płci, przedsiębiorstwa muszą jednak przede wszystkim zapewnić kobietom równe zarobki i transparentną ścieżkę kariery. Na tę inicjatywę wskazuje w Polsce tylko 48% firm z sektora automotive. Wśród pozostałych działań znalazły się: promocja kobiet jako wzorców i liderów (32%) oraz wdrożenie elastycznych warunków pracy odpowiadających potrzebom kobiet (48%).

Jak wynika z raportu Gi Group Holding “IT – Globalne Trendy HR 2024”, wśród inicjatyw podejmowanych przez firmy z branży IT jest m.in. finansowanie szkoleń STEM dla córek pracowniów, wdrażanie określonych narzędzi, eliminujących dyskryminujący język w ogłoszeniach o pracę, czy organizacja lub wsparcie prelekcji akademickich z udziałem kobiet, które osiągnęły sukces w branży i mogą podzielić się swoimi inspirującymi historiami.

Rozwój technologii nadaje tempo zmian

Zmiany przyśpieszyć może również prężny rozwój nowych technologii. Jak wynika z badania „Branża produkcyjna – Globalne trendy HR 2023” Gi Group Holding, polscy przedsiębiorcy widzą w tym obszarze duże szanse dla rozwoju firm. Ponad połowa z nich zapewnia, że w ciągu najbliższych pięciu lat zwiększy zatrudnienie kobiet w swoich organizacjach.

– Automatyzacja ułatwia pracę nie tylko inżynierkom, ale również pracowniczkom niższego szczebla. Czynności, które niegdyś wymagały siły fizycznej, coraz częściej realizowane są z udziałem technologii. To duże ułatwienie, choć wymagające stałego rozwoju i podnoszenia swoich kwalifikacji. Nie mamy jednak wątpliwości, że to właśnie rozwój kompetencji cyfrowych stanie się gwarancją kontynuacji zatrudnienia za satysfakcjonujące wynagrodzenie i zburzy niewidzalny mur otaczający przedsiębiorstwa, zarezerwowane niegdyś tylko dla mężczyzn – wyjaśniaTomasz Tarabuła, dyrektor regionalny Gi Group Poland. S.A.

***

Gi Group Holding

Gi Group Holding to międzynarodowa agencja pracy należąca do czołówki światowych liderów branży rozwiązań rekrutacyjnych. Jest obecna w 57 krajach – z czego w 30 bezpośrednio – w Europie, Azji, Afryce i Amerykach. W Polsce działa od 2007 roku, zapewniając kompleksowe usługi doradztwa w obszarze HR, optymalizacji zatrudnienia oraz rekrutacji pracowników wszystkich szczebli w ramach marek: Gi Group (rekrutacja oraz zatrudnienie stałe i czasowe pracowników niższego szczebla, outsourcing), Grafton Recruitment (rekrutacja specjalistów oraz na stanowiska kierownicze), Wyser (rekrutacja managerów wyższego i średniego szczebla) oraz Thomas International (narzędzia psychometryczne wspierające rekrutację i rozwój). Więcej: www.gigroupholding.com/polska

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).