System kaucyjny w Polsce od 2025 roku – zasady, terminy i najważniejsze informacje

Od 1 października 2025 roku w Polsce zacznie obowiązywać system kaucyjny obejmujący wybrane opakowania po napojach. Rozwiązanie ma na celu zwiększenie poziomu recyklingu, ograniczenie ilości odpadów i dostosowanie polskiego prawa do wymogów Unii Europejskiej. Kluczowe elementy systemu obejmują określone rodzaje opakowań, jasne zasady naliczania kaucji oraz obowiązki zarówno dla konsumentów, jak i dla sprzedawców.

Zakres opakowań objętych systemem

Nowe przepisy obejmą trzy grupy opakowań:

• butelki plastikowe PET o pojemności do 3 litrów,
• puszki metalowe o pojemności do 1 litra,
• butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra.

Opakowania muszą być czyste, niezgniecione i posiadać czytelną etykietę z kodem kreskowym. Tylko takie będą kwalifikować się do zwrotu w ramach systemu.

Wysokość kaucji

Kaucja pobierana będzie przy zakupie produktu, a jej wysokość zależy od rodzaju opakowania:

• 0,50 zł – w przypadku butelek PET i puszek metalowych,
• 1,00 zł – w przypadku butelek szklanych wielokrotnego użytku.

Kwota ta będzie doliczana przy kasie, a nie wliczana w cenę wyświetlaną na półce sklepowej. Po oddaniu opakowania konsument otrzyma pełen zwrot pobranej kaucji.

Zasady zwrotu opakowań

Opakowania będzie można oddać w punktach zbiórki lub w sklepach uczestniczących w systemie.

• Sklepy o powierzchni powyżej 200 m² będą miały obowiązek przyjmowania opakowań.
• Mniejsze placówki będą mogły dołączyć do systemu dobrowolnie.

Do odzyskania kaucji nie będzie wymagany paragon. Wystarczy, aby opakowanie spełniało warunki techniczne – było puste, w odpowiednim stanie i z zachowanym kodem kreskowym. Zwroty będą możliwe również w butelkomatach, które mają być stopniowo wprowadzane w większych punktach sprzedaży.

Organizacja systemu

W odróżnieniu od wielu państw europejskich, w Polsce funkcjonować będzie model wielu operatorów. Podmioty te zajmą się zbiórką, rozliczeniem kaucji oraz przekazaniem surowców do recyklingu. Ma to zapewnić konkurencję na rynku i umożliwić różnym firmom udział w obsłudze systemu.

Cele i kontekst wprowadzenia przepisów

Wdrożenie systemu jest powiązane z wymogami dyrektywy SUP (2019/904), która nakłada na państwa członkowskie obowiązek osiągnięcia 77% poziomu selektywnej zbiórki plastikowych butelek do 2025 roku i 90% do 2029 roku. System kaucyjny ma być jednym z głównych narzędzi umożliwiających realizację tych celów.

Doświadczenia innych krajów europejskich pokazują, że takie rozwiązania są skuteczne. Niemcy osiągają poziom zwrotu przekraczający 98%, Norwegia – około 92%, a Litwa zwiększyła odzysk opakowań z 34% do ponad 90% w zaledwie dwa lata od wprowadzenia systemu. W wielu państwach zauważalnie zmniejszyła się również liczba odpadów w przestrzeni publicznej.

Korzyści dla konsumentów i środowiska

System kaucyjny przyniesie korzyści zarówno osobom kupującym napoje, jak i środowisku:

• odzyskanie pieniędzy za zwrócone opakowania,
• łatwiejszy dostęp do punktów zwrotu,
• zmniejszenie ilości odpadów trafiających do lasów, parków czy rzek,
• większa świadomość ekologiczna społeczeństwa.

Przewiduje się, że w Polsce możliwe będzie odzyskanie ponad 90% opakowań objętych systemem, co istotnie poprawi efektywność recyklingu i ograniczy marnotrawstwo surowców.

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).

O autorze