Oddajesz krew? Nie bierz L4 – masz prawo do 2 dni wolnego, ale uprzedź pracodawcę

Honorowym dawcom krwi w Polsce przysługują dwa dni wolne od pracy za każdą donację, płatne jak urlop wypoczynkowy. Jeden dzień wolny przypada w dniu oddania krwi, a drugi w dniu następnym – nie trzeba brać zwolnienia lekarskiego. Eksperci z Conperio przypominają jednak, że kluczowe jest poinformowanie pracodawcy z wyprzedzeniem – pozwala to lepiej zaplanować pracę zespołu i uniknąć niepotrzebnych nieporozumień. Jest też pewna wrażliwa luka w systemie.

Jak pokazują dane Narodowego Centrum Krwi, w 2024 roku w Polsce oddano ponad 1,5 mln jednostek krwi, a aktywnych dawców było ponad 651 tys. To imponujący przykład społecznego zaangażowania, który realnie ratuje życie.

– Oddawanie krwi to postawa godna najwyższego uznania. Ustawodawca dostrzega jej wartość, dlatego w dniu donacji, a także kolejnym, honorowy dawca może nie przychodzić do pracy i nie traci z tego tytułu wynagrodzenia. Ważne jednak, aby pracownik poinformował o tym z wyprzedzeniem – to pozwala pracodawcy lepiej przygotować się organizacyjnie, zwłaszcza w zespołach o wrażliwym rytmie pracy– podkreśla Mikołaj Zając, ekspert rynku pracy, prezes Conperio, największej polskiej firmy doradczej zajmującej się problematyką absencji chorobowych.

Dwa dni wolne na mocy ustawy

Zgodnie z ustawą o publicznej służbie krwi, pracownikowi oddającemu krew przysługuje pełnopłatne zwolnienie z pracy. Od kwietnia 2023 roku możliwe jest także skorzystanie z dnia wolnego w dniu następny. Przepis ten obejmuje wszystkich pracowników, niezależnie od formy zatrudnienia – wystarczy odpowiednie zaświadczenie ze stacji krwiodawstwa.

– Warto podkreślić, że korzystanie z tego uprawnienia nie wiąże się z koniecznością uzyskania zwolnienia lekarskiego. To nie L4, lecz osobna forma nieobecności – wynikająca bezpośrednio z przepisów prawa – zaznacza Mikołaj Zając.

Liczy się komunikacja

Eksperci rynku pracy zwracają uwagę, że donacja krwi w większości przypadków jest planowana – warto więc poinformować przełożonego o planowanej nieobecności odpowiednio wcześniej. Pomaga to w organizacji pracy zespołu i pozwala uniknąć dezorganizacji, szczególnie w mniejszych firmach lub w działach, gdzie jedna osoba pełni kluczową rolę.

– Z naszej praktyki wynika, że nieporozumienia nie wynikają z braku dobrej woli, lecz z braku informacji – zarówno po stronie pracownika, jak i pracodawcy. Warto jasno komunikować swoje zamiary i uprzedzać o nieobecności. W ten sposób gest solidarności nie przeradza się w dezorientację – dodaje Mikołaj Zając z Conperio.

Wrażliwa luka w systemie

Zdarzają się również sytuacje, w których prawo – choć stworzone z myślą o dobru wspólnym – może być wykorzystywane w sposób niezamierzony przez ustawodawcę. Przykładem są przypadki, gdy pracownicy o kluczowych kompetencjach w zakładach produkcyjnych umawiają się na oddawanie krwi i osocza w sposób skoordynowany, co pozwala im uzyskać cykliczne dni wolne. W tym czasie inni pracownicy pokrywają ich obowiązki w formie płatnych nadgodzin. Po powrocie jednych, sytuacja się odwraca, a role zamieniają i nieobecni są ci drudzy. Takie zorganizowane schematy – choć w pełni zgodne z literą prawa – mogą obciążać firmę i zaburzać równowagę w zespole.

– To sytuacje marginalne, ale warto je zauważać. Korzystanie z przywilejów związanych z donacją powinno iść w parze z odpowiedzialnością – zarówno wobec pracodawcy, jak i współpracowników – podkreśla ekspert rynku pracy.

Pracownik, który planuje oddać krew, powinien pamiętać o tym, by zgłosić ten fakt z wyprzedzeniem, a następnie potwierdzić donację odpowiednim zaświadczeniem. To prosty krok, który ułatwia życie obu stronom i wzmacnia kulturę wzajemnego zrozumienia w miejscu pracy.

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).

O autorze