Metropolia GZM – Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia i jej rola w rozwoju Śląska

Metropolia GZM, czyli Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, to największe tego typu zrzeszenie w Polsce, obejmujące 41 miast i gmin w województwie śląskim. Na jej obszarze mieszka przeszło 2,2 miliona mieszkańców, a centrum życia metropolitalnego stanowią Katowice – stolica regionu. Głównymi celami GZM są: wspólny transport publiczny (ZTM), koordynacja działań samorządów, rozwój przestrzenny, ochrona środowiska oraz promocja regionu w kraju i na świecie.

Powstanie Metropolii GZM – jak doszło do integracji?

Od dziesięcioleci obszar Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego rozwijał się jako jeden organizm gospodarczy, mimo że składał się z wielu osobnych jednostek administracyjnych. Bliskość dużych miast takich jak Katowice, Gliwice, Sosnowiec, Zabrze czy Bytom sprawiła, że naturalnie pojawiła się potrzeba wspólnego działania.

Już w latach 90. XX wieku mówiono o stworzeniu związku metropolitalnego. Ostatecznie dopiero ustawa metropolitalna z 2017 roku umożliwiła powstanie prawnej struktury. Dzięki temu 1 lipca 2017 roku utworzono Górnośląsko-Zagłębiowską Metropolię, a od początku 2018 r. zaczęła ona regularnie funkcjonować.

Skład i struktura GZM

Metropolia GZM obejmuje 41 gmin. Największe z nich to m.in.:

• Katowice – centrum administracyjne i siedziba zarządu,
• Gliwice – jeden z głównych ośrodków gospodarczych,
• Sosnowiec i Dąbrowa Górnicza – miasta Zagłębia Dąbrowskiego,
• Zabrze, Ruda Śląska, Tychy, Chorzów, Bytom – miasta o przemysłowych korzeniach, obecnie stawiające na transformację.

Łącznie powierzchnia metropolii wynosi ok. 2,5 tys. km², co sprawia, że jest to największa jednostka tego typu w Polsce pod względem gęstości zaludnienia i stopnia urbanizacji.

Transport publiczny ZTM – wspólne rozwiązanie komunikacyjne

Najbardziej rozpoznawalnym elementem działalności metropolii jest transport publiczny na Śląsku, zarządzany przez ZTM (Zarząd Transportu Metropolitalnego). To największy organizator komunikacji miejskiej w Polsce.

ZTM wprowadził:

• jednolite taryfy biletowe w całym obszarze metropolii,
• wspólny system autobusów, tramwajów i trolejbusów,
• nowoczesne bilety elektroniczne i aplikacje mobilne,
• zintegrowany system przesiadek z pociągami regionalnymi.

Celem jest stworzenie systemu komunikacyjnego zbliżonego do modeli znanych z krajów takich jak Niemcy, Francja czy Wielka Brytania. Rozwój infrastruktury transportowej ma ograniczać ruch samochodowy i zmniejszać emisję spalin, co jest szczególnie istotne w regionie zmagającym się ze smogiem.

Planowanie przestrzenne i inwestycje

Metropolia GZM prowadzi działania w zakresie planowania przestrzennego, tak aby rozwój nowych inwestycji nie odbywał się chaotycznie, lecz tworzył spójną całość. Dzięki temu podejściu łatwiej planować lokalizację nowych dróg, tras tramwajowych czy terenów inwestycyjnych.

Przykładem są prace nad zintegrowanym planem mobilności czy wspólne działania gmin w kwestiach infrastruktury drogowej. Działania te mają znaczenie nie tylko lokalne – wpływają także na konkurencyjność regionu w skali całej Europy.

Ekologia i zielona transformacja

Obszar Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii to miejsce z silnymi tradycjami przemysłowymi. Dziś coraz większy nacisk kładzie się tutaj na ochronę środowiska i transformację energetyczną.

W ramach GZM realizowane są m.in.:

• zakupy autobusów elektrycznych i wodorowych,
• wspólne strategie ograniczania smogu,
• projekty związane z gospodarką odpadami i gospodarką wodną,
• programy zwiększania terenów zielonych w przestrzeni miejskiej.

Tego typu działania poprawiają jakość życia mieszkańców i wpisują się w politykę klimatyczną Unii Europejskiej.

Promocja, gospodarka i współpraca międzynarodowa

Metropolia GZM nie działa wyłącznie lokalnie – jej celem jest także promocja całego regionu w Polsce i za granicą. Współpraca z Politechniką Śląską, Uniwersytetem Śląskim czy lokalnymi instytutami badawczymi pozwala rozwijać innowacyjne projekty technologiczne.

Ważnym aspektem jest też przyciąganie nowych inwestorów. Region promowany jest jako obszar nowoczesnej gospodarki, w którym tradycja przemysłowa łączy się z potencjałem naukowym i usługowym.

Znaczenie Metropolii GZM dla Polski

Metropolia GZM to unikalny przykład modelu współpracy gmin, który może stać się wzorem dla innych części kraju. Wprowadzenie jednolitego systemu transportowego, wspólne planowanie przestrzenne i działania proekologiczne pokazują, że integracja lokalnych samorządów przynosi konkretne efekty.

Na tle innych regionów Polski Śląsk zyskał nową szansę na rozwój poprzez wspólne decyzje i projekty obejmujące całe terytorium metropolii.

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).

O autorze