Kolej w Katowicach zmienia się nie do poznania – największa modernizacja kolejowa w historii regionu

Polskie Linie Kolejowe SA realizują w Katowicach największą inwestycję kolejową w historii województwa śląskiego. Projekt o wartości 7 miliardów złotych obejmuje kompleksową przebudowę węzła kolejowego, budowę 8 nowych wiaduktów i 4 przystanków, oraz powstanie 100 kilometrów nowych torów. Obecnie na budowie pracuje codziennie 1000 osób, a całość ma zostać ukończona w 2028 roku.

Największa inwestycja kolejowa w historii Śląska

Modernizacja katowickiego węzła kolejowego to część gigantycznej inwestycji realizowanej na odcinkach linii E65:  Będzin – Katowice Piotrowice, Tychy – Goczałkowice oraz Zabrzeg – Zebrzydowice. Całkowita wartość przedsięwzięcia wynosi około  7 miliardów złotych netto, z czego  85 procent  pochodzi ze środków unijnych w ramach instrumentu  CEF „Łącząc Europę”.

Umowę na realizację największego w historii kontraktu kolejowego w Polsce podpisało konsorcjum firm  Torpol SA  (lider z 70-procentowym udziałem) i  Intop Warszawa  (partner). Wartość samego katowickiego odcinka wynosi  3,4 miliarda złotych netto, co czyni go rekordowym projektem infrastrukturalnym w polskim kolejnictwie.

Skala przedsięwzięcia

Plac budowy na terenie Katowic zajmuje powierzchnię około  1,5 miliona metrów kwadratowych, co odpowiada wielkości  214 boisk piłkarskich. Każdego dnia w prace zaangażowanych jest  1000 pracowników  – liczba ta wzrosła z 600 osób w maju 2025 roku. Na katowickim węźle kolejowym pracuje już  540 maszyn, w tym koparki, walce, dźwigi montażowe, pompy do betonu i ciężarówki.

Nowe wiadukty zmieniają krajobraz miasta

Najbardziej spektakularnym elementem inwestycji jest budowa  8 nowych wiaduktów kolejowych  o łącznej długości  435 metrów  przy stacji Katowice.  Od strony Załęża i Brynowa  powstaje zupełnie nowa infrastruktura kolejowa, która radykalnie zmienia architekturę transportową miasta.

Stan budowy wiaduktów przedstawia się następująco:

• Zakończono montaż trzech konstrukcji  – te obiekty są już w zaawansowanej fazie realizacji
• Stawiane są dwie kolejne konstrukcje  – prace montażowe w toku
• Na trzech pozostałych budowane są podpory  – fundamenty i konstrukcje nośne

Na nowych obiektach ułożone zostaną 4 tory, a pozostałe poprowadzone będą „dołem”. Nowobudowane wiadukty będą miały  od 30 do prawie 90 metrów długości  i zostaną przystosowane do wszystkich pociągów – zarówno pasażerskich, jak i towarowych.

Kluczowy postęp w budowie

Posłużą one do obsługi tras w kierunku zachodnim – w stronę  Gliwic, Opola, Wrocławia  oraz południowym – na  Tychy, Bielsko-Białą i do granicy kraju. To  kluczowy krok w stronę bezkolizyjnego ruchu kolejowego i większej przepustowości stacji Katowice  – dzięki temu więcej pociągów będzie mogło sprawnie poruszać się po torach.

Jeszcze w tym roku pociągi pojadą nowym torem w kierunku Załęża, przejeżdżając pod wznoszonymi wiaduktami. Pasażerowie będą mogli zobaczyć te imponujące konstrukcje  z zupełnie innej perspektywy – od spodu, co da nowe spojrzenie na skalę realizowanej inwestycji.

Wszystkie obiekty gotowe będą w pierwszej połowie 2026 roku i sukcesywnie oddawane do użytku. Jednocześnie przebudowywanych jest  6 istniejących wiaduktów w centrum miasta nad ulicami:  Bagiennej, Granicznej, Mikołowskiej, Przodowników, Załęskiej i Kłodnickiej.

Nowe przystanki kolejowe w całym mieście

W ramach inwestycji na terenie Katowic powstanie  cztery całkowicie nowe przystanki kolejowe: Katowice Morawa, Katowice Uniwersytet, Katowice Akademia  oraz  Katowice Kokociniec. Modernizacji ulegną również istniejące stacje:  Katowice Zawodzie, Katowice, Katowice Ligota  oraz przystanki  Katowice Szopienice Południowe i Katowice Brynów.

Na stacji  Katowice Ligota  budowany jest już nowy układ torowy z  peronami nr 2 i 3. Powstają również przejścia podziemne dla pieszych,  wiadukt kolejowy na ul. Kłodnickiej  i  most nad rzeką Kłodnicą. Po nowych torach pociągi pojadą w  I kwartale 2026 roku.

Peron nr 1  na głównej stacji  Katowice  został już przebudowany i jest dostępny dla podróżnych. Działa na nim platforma przyschodowa dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się, a w środkowym tunelu zamontowano  schody ruchome.  Nowa nawierzchnia z wypukłą fakturą umożliwia korzystanie ze stacji osobom słabowidzącym i niewidomym.  Uruchomienie wind na peronie 1 planowane jest na listopad 2025 roku.

Oddzielenie ruchu aglomeracyjnego od dalekobieżnego

Głównym założeniem inwestycji jest  dobudowa nowych torów i oddzielenie ruchu aglomeracyjnego od dalekobieżnego  na węźle katowickim. Na całym odcinku od  Szopienic do Piotrowic  wybudowane zostanie łącznie  100 kilometrów nowych torów  (w tym  321 rozjazdów). Ułożone w jednej linii połączyłyby Katowice z  Ostrawą albo Opolem.

Projekt zakłada  przebudowę około 96 kilometrów torów, wymianę około  133 kilometrów sieci trakcyjnej  i ponad  260 rozjazdów. W zakres zadania wchodzi  140 obiektów inżynieryjnych, w tym mostów i wiaduktów.

Budowa przeplotów torowych umożliwi bezkolizyjny ruch kolejowy, co zwiększy przepustowość stacji Katowice, dzięki czemu więcej pociągów będzie mogło wyjechać na tory. Prędkość składów wzrośnie – dla pociągów towarowych do 120 km/h, a dla pasażerskich do 160 km/h.

Nowoczesne centrum sterowania ruchu

W ramach prac przewidziana jest budowa  nowoczesnego centrum sterowania ruchem w Katowicach, z którego dyżurni będą dbali o bezpieczne prowadzenie pociągów na linii  od Sosnowca do Tychów. System ten zapewni większe bezpieczeństwo zarówno w ruchu pasażerskim, jak i towarowym.

Wszystkie stacje zostaną wyposażone w  nowoczesny system dynamicznej informacji pasażerskiej  z wyświetlaczami i infokioskami oraz nowym nagłośnieniem. Na peronach zainstalowane będą też energooszczędne systemy oświetlenia.

Harmonogram realizacji i wyzwania

Prace są prowadzone  przy utrzymanym ruchu kolejowym, co stanowi dodatkowe wyzwanie logistyczne.  Jeszcze w 2025 roku pociągi ruszą nowym torem w kierunku Załęża, przejeżdżając pod wznoszonymi wiaduktami, które będzie można wtedy zobaczyć z zupełnie nowej perspektywy – od spodu.

Zakończenie inwestycji na linii Katowice Szopienice Południowe – Katowice Piotrowice planowane jest w 2028 roku. Do końca  2025 roku  ma zostać oddany do użytku nowy układ torowy na stacji  Katowice Zawodzie  wraz z połową peronu nr 2.

Korzyści dla pasażerów i regionu

Efektem wielkiej inwestycji  będzie  sprawniejsza, bezpieczniejsza i bardziej dostępna komunikacja kolejowa. Podróżni zyskają lepszy dostęp do pociągów oraz znacznie poprawiony komfort podróżowania. Zwiększy się również  częstotliwość kursowania pociągów  dzięki poprawie przepustowości.

Modernizacja katowickiego węzła kolejowego jest prowadzona  w sercu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii  przy zachowaniu ruchu pieszego, samochodowego i kolejowego. Inwestycja ma kluczowe znaczenie dla rozwoju  kolei metropolitarnej w regionie.

Dzięki oddzieleniu ruchu aglomeracyjnego od dalekobieżnego,  pociągi regionalne  będą mogły kursować częściej, a  składy dalekobieżne  będą poruszać się sprawniej bez zakłóceń ze strony ruchu lokalnego. To przyczyni się do zwiększenia atrakcyjności kolei jako środka transportu w jednym z najbardziej zurbanizowanych regionów Polski.

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).

O autorze