Katowice bez barier – raport z realizacji programu na rzecz osób z niepełnosprawnościami

Katowice wdrażają wieloletni program „Katowice bez barier”, którego celem jest poprawa jakości życia osób z niepełnosprawnościami poprzez likwidację barier architektonicznych, rozwój usług opiekuńczych i rehabilitacyjnych oraz zapewnienie równego dostępu do edukacji, rynku pracy, kultury i sportu. Z najnowszego sprawozdania Urzędu Miasta Katowice za rok 2024 wynika, że na realizację tych działań przeznaczono ponad 317 mln zł, co oznacza znaczący wzrost wydatków w porównaniu z poprzednimi latami. Program jest realizowany w latach 2022–2026 i opiera się na założeniach Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ.

Wydatki i priorytety

Jak podkreślił Marcin Krupa, prezydent Katowic, w 2024 r. nakłady na program wzrosły o 87 mln zł względem roku 2023 i o 137 mln zł względem roku 2022. Środki wykorzystano m.in. na:

• likwidację barier w przestrzeni i budynkach,
• wsparcie w obszarze edukacji, rehabilitacji i transportu,
• programy opiekuńcze i mieszkaniowe,
• inicjatywy integracyjne w kulturze i sporcie,
• aktywizację zawodową.

Prezydent podkreślił, że działania były odpowiedzią na rzeczywiste potrzeby różnych grup mieszkańców, a ich celem jest budowanie miasta otwartego na wszystkich.

Wsparcie dla dzieci i edukacja

Znaczną część budżetu przeznaczono na pomoc najmłodszym mieszkańcom. Program wczesnej interwencji objął rehabilitacją 234 dzieci do 6. roku życia, a kolejne 490 korzystało ze specjalnego kształcenia przedszkolnego. Tylko na ten cel wydano ponad 73 mln zł.

W szkołach Katowic w 2024 roku uczyło się 2 835 uczniów z niepełnosprawnościami – część w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych, a część w placówkach specjalnych. Na organizację edukacji przeznaczono prawie 154 mln zł. Zapewniono również darmowy dowóz do szkół dla 885 dzieci, a rodzice 174 uczniów otrzymali refundację kosztów.

Usługi opiekuńcze i mieszkania wspierane

Seniorzy i osoby wymagające stałego wsparcia mogły korzystać z szerokiej oferty poradnictwa specjalistycznego. Skorzystało z niego blisko 36 tysięcy osób. Rozwijany jest także system mieszkań wspomaganych i treningowych, domów dziennego pobytu oraz usług opiekuńczych w domach.

Jednym z ważniejszych programów była „opieka wytchnieniowa”, w ramach której 40 osób otrzymało wsparcie dzienne i całodobowe. Umożliwiło to rodzinom i opiekunom regenerację sił i powrót do codziennych obowiązków.

Wsparcie asystenckie i rola NGO

W 2024 roku stale rosło znaczenie usług asystenckich, z których skorzystało 157 osób. Zrealizowano w sumie ponad 40 tysięcy godzin wsparcia. Znaczny udział w programie miały także organizacje pozarządowe, które prowadziły działania rehabilitacyjne, terapeutyczne i integracyjne. Ze wsparcia ich placówek skorzystało około 5 tysięcy osób, a koszt tej części programu wyniósł blisko 14 mln zł.

Dodatkowo ze środków PFRON skorzystało ponad 2 tysiące osób – 838 uczestniczyło w turnusach rehabilitacyjnych, a 581 otrzymało dofinansowanie do zakupu sprzętu ortopedycznego i pomocniczego.

Likwidacja barier w mieście

Ważnym elementem była modernizacja przestrzeni publicznej. W 2024 roku w 46 lokalizacjach obniżono przejścia dla pieszych, a inwestycje dotyczyły m.in. ulic: Granicznej, Krasińskiego, Strzelców Bytomskich, Pod Młynem i Meteorologów. Na modernizację chodników, parków i placów zabaw z uwzględnieniem potrzeb osób z niepełnosprawnościami przeznaczono 21 mln zł.

Równolegle dostosowywano budynki komunalne. Przykładem jest kamienica przy ul. Chopina 9 i przebudowa trzech kamienic przy ul. Mariackiej, gdzie niemal połowę mieszkań zaprojektowano z myślą o seniorach i osobach z ograniczeniami ruchowymi.

Kultura, rekreacja i transport

Dzięki programowi zwiększono dostępność instytucji kultury i obiektów sportowych. Osoby z niepełnosprawnościami mogły uczestniczyć w koncertach, wystawach, przedstawieniach teatralnych, a także zawodach sportowych i wyjazdach integracyjnych.

W transporcie publicznym nadal prowadzono modernizację taboru i infrastruktury przystankowej, co poprawiło dostępność komunikacji miejskiej. Miasto finansowało również specjalne przejazdy indywidualne, z których w 2024 roku skorzystano 2 471 razy.

Aktywizacja zawodowa

W zakresie rynku pracy na koniec 2024 roku w katowickim urzędzie pracy zarejestrowanych było 232 bezrobotnych z niepełnosprawnościami, o 30 mniej niż rok wcześniej. Wsparcie w tym obszarze obejmowało:

• dotacje na rozpoczęcie działalności,
• refundację kosztów utworzenia stanowisk pracy,
• szkolenia zawodowe.

Do pracodawców wydano 274 skierowania, a zatrudnienie podjęło 180 osób. Na ten cel przeznaczono 104 tys. zł ze środków PFRON.

Rada ds. Osób z Niepełnosprawnościami

Na potrzeby programu działa także Powiatowa Społeczna Rada ds. Osób z Niepełnosprawnościami, której zadaniem jest opiniowanie projektów inwestycyjnych oraz inicjowanie działań poprawiających dostępność. Jej udział pozwala dostosować nowe inwestycje miejskie do oczekiwań osób z niepełnosprawnościami.

Wieloletnia strategia

Z raportu wynika, że program Katowice bez barier nie ogranicza się do doraźnych działań, ale buduje systemowe i trwałe rozwiązania. Dzięki inwestycjom i szerokiej współpracy z instytucjami oraz NGO miasto wdraża spójny model wsparcia, którego celem jest zapewnienie mieszkańcom z niepełnosprawnościami niezależności, samodzielności i pełnej obecności w życiu społecznym.

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).

O autorze