Dumka na dwa serca – historia jednej z najbardziej kultowych polskich piosenek

„Dumka na dwa serca” to utwór, który na stałe zapisał się w historii polskiej muzyki. Przejmująca melodia, emocjonalne wykonanie i głębokie przesłanie sprawiły, że piosenka stała się jednym z najbardziej rozpoznawalnych utworów końca lat 90. Co kryje się za jej fenomenem? Jak powstała? I dlaczego wciąż budzi wzruszenie?

Początki piosenki – historia powstania

„Dumka na dwa serca” powstała w 1998 roku jako utwór promujący film „Ogniem i mieczem” w reżyserii Jerzego Hoffmana. Film, będący ekranizacją powieści Henryka Sienkiewicza, przedstawia burzliwe losy miłości Heleny Kurcewiczówny i Jana Skrzetuskiego na tle XVII-wiecznych konfliktów na Kresach.

Muzykę do utworu skomponował wybitny kompozytor Krzesimir Dębski, natomiast tekst napisał Jacek Cygan, jeden z najbardziej cenionych polskich autorów tekstów piosenek. Duet ten miał już na koncie współpracę przy wielu innych projektach, jednak to właśnie „Dumka na dwa serca” stała się ich największym wspólnym sukcesem.

Wykonanie – Edyta Górniak i Mieczysław Szcześniak

Do zaśpiewania „Dumki na dwa serca” wybrano dwoje wybitnych polskich wokalistów – Edyta Górniak i Mieczysław Szcześniak. Pierwotnie utwór miała zaśpiewać żona Krzesimira Dębskiego, Anna Jurksztowicz. Jednak ostatecznie postanowiono zaangażować Edytę Górniak i Mieczysława Szcześniaka. Ich głosy, doskonale dopełniające się w emocjonalnym duecie, nadały utworowi niepowtarzalny charakter.

Edyta Górniak, znana wówczas z wielkiego sukcesu na Eurowizji i kariery solowej, oraz Mieczysław Szcześniak, wokalista o charakterystycznym ciepłym głosie, stworzyli wyjątkowy klimat utworu. Wzajemne harmonie i emocjonalne frazy sprawiły, że piosenka stała się jednym z najbardziej wzruszających duetów w polskiej muzyce.

Popularność i fenomen utworu

Po premierze filmu „Ogniem i mieczem” w 1999 roku „Dumka na dwa serca” szybko stała się hitem. Utwór był grany w rozgłośniach radiowych, a jego teledysk, zawierający sceny z filmu, cieszył się ogromną popularnością.

Jednym z czynników sukcesu było unikalne połączenie elementów muzyki ludowej z nowoczesną aranżacją orkiestrową. Dumka, jako gatunek muzyczny, wywodzi się z tradycji wschodniosłowiańskiej i charakteryzuje się melancholijnym, refleksyjnym nastrojem – co doskonale oddaje charakter historii przedstawionej w „Ogniem i mieczem”.

Tekst i przesłanie piosenki

Słowa Jacka Cygana w „Dumce na dwa serca” są poetyckie i emocjonalne, opowiadając o miłości, tęsknocie i rozdarciu. Piosenka wpisuje się w narrację filmu, odzwierciedlając losy głównych bohaterów, ale jej przesłanie jest uniwersalne – opowiada o miłości, która musi zmagać się z przeciwnościami losu.

Styl “Dumki na dwa serca” nawiązuje do tradycji muzyki ludowej, szczególnie do ukraińskiej dumki, czyli melancholijnej pieśni opowiadającej o miłości, tęsknocie i trudnych losach bohaterów. W warstwie instrumentalnej pojawiają się elementy nawiązujące do muzyki XVII wieku, a także charakterystyczne motywy słowiańskie, które podkreślają historyczny kontekst filmu.

Ciekawostką jest, że pierwotnie Jacek Cygan napisał kilka wersji tekstu, zanim ostateczna wersja została zatwierdzona. Praca nad tekstem trwała długo, ponieważ musiał on oddawać nie tylko emocje bohaterów, ale także realia historyczne.

Nagrody

Piosenka zdobyła liczne nagrody i wyróżnienia, a jej popularność nie słabnie mimo upływu lat. Do dziś jest jednym z najchętniej wykonywanych duetów w Polsce, często pojawiającym się w programach muzycznych, koncertach oraz coverach innych artystów.

„Dumka na dwa serca” stała się także jednym z najważniejszych utworów w dorobku zarówno Edyty Górniak, jak i Mieczysława Szcześniaka. Piosenka ugruntowała ich pozycję w historii polskiej muzyki rozrywkowej i do dziś wywołuje wzruszenie u kolejnych pokoleń słuchaczy.

Najpierw muzyka, potem słowa

Pierwszym krokiem w stworzeniu piosenki była muzyka. Krzesimir Dębski przygotował kilka tematów muzycznych, z których wspólnie z Jackiem Cyganem wybrali ten najlepiej oddający klimat filmu. To do tej melodii Cygan napisał tekst, początkowo z myślą o filmowej Helenie, czyli Izabelli Scorupco. Pierwotnie utwór miał nosić tytuł “Pieśń Heleny” i być solowym wykonaniem bohaterki.

Jednak w trakcie pracy nad piosenką powstała koncepcja rozbudowania jej o drugą partię wokalną dla Jana Skrzetuskiego. W ten sposób narodziła się “Pieśń Jana i Heleny”, która jednak wciąż nie miała ostatecznego tytułu. Jak wspomina Jacek Cygan, dopiero w ostatniej chwili przed pokazaniem piosenki wpadł na pomysł nazwania jej “Dumką na dwa serca”. Inspiracją były dumki pisane przez takich twórców jak Juliusz Słowacki czy Seweryn Goszczyński, które podkreślały piękno i ducha Ukrainy.

Zmiana wykonawców

Pierwotnie to Izabella Scorupco miała wykonać utwór, jednak aktorka uznała, że nie poradzi sobie z jego wykonaniem i kategorycznie odmówiła nagrania. Choć Jacek Cygan uważa, że byłaby w stanie sobie z nim poradzić, to ostatecznie zdecydowano się poszukać innych wykonawców.

Pomaton EMI, wytwórnia odpowiedzialna za ścieżkę dźwiękową filmu, zaproponowała duet Edyty Górniak i Mietka Szcześniaka. Choć mieli oni bardzo ograniczony czas na nagranie, efekt przeszedł najśmielsze oczekiwania. Praca nad piosenką trwała trzy noce i była dla wszystkich zaangażowanych ogromnym przeżyciem. Jak wspomina Cygan, emocje podczas nagrań były tak silne, że momentami artyści musieli nagrywać swoje partie oddzielnie, by lepiej uchwycić brzmienie utworu.

Czy “Dumka” trafi do filmu?

Do ostatniej chwili nie było pewne, czy Jerzy Hoffman zdecyduje się na wykorzystanie piosenki w filmie. Gdy reżyser odsłuchał nagranie, bez wahania powiedział: “Kocham tę piosenkę”. W ten sposób “Dumka na dwa serca” stała się integralną częścią filmu “Ogniem i mieczem” i odniosła olbrzymi sukces.

Fenomen “Dumki na dwa serca”

Utwór, promowany przez film, stał się jednym z największych hitów polskiej muzyki. Jak zauważył Mietek Szcześniak, dzięki związaniu z produkcją filmową “Dumka” trafiła na radiowe listy przebojów i pozostawała na nich przez rekordowo długi czas.

Do dziś piosenka budzi emocje i wzruszenia, a Jacek Cygan wciąż ma nadzieję, że kiedyś Izabella Scorupco zdecyduje się nagrać utwór razem z Michałem Żebrowskim, by uczcić okrągłą rocznicę premiery filmu.

Historia „Dumki na dwa serca” to historia utworu, który stał się nie tylko ikoną polskiej muzyki filmowej, ale również emocjonalnym hymnem miłości. Dzięki mistrzowskiej kompozycji Krzesimira Dębskiego, poetyckiemu tekstowi Jacka Cygana oraz niezwykłemu wykonaniu Edyty Górniak i Mieczysława Szcześniaka, piosenka przetrwała próbę czasu i wciąż budzi ogromne emocje.

Niezależnie od tego, czy słuchamy jej w kontekście filmu „Ogniem i mieczem”, czy po prostu jako pięknej ballady, „Dumka na dwa serca” pozostaje jednym z najpiękniejszych muzycznych dzieł w historii polskiej kultury.

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).