Butelkomaty w Polsce – gdzie staną i jak będą działać?
Butelkomaty mają stać się kluczowym elementem wdrażanego w 2025 roku systemu kaucyjnego w Polsce. Urządzenia będą rozmieszczane w sklepach i punktach handlowych, a ich zadaniem będzie automatyczne przyjmowanie pustych butelek i puszek po napojach oraz zwracanie pobranej wcześniej kaucji. Rząd i sieci handlowe zapowiadają stopniowe rozlokowanie sprzętu w całym kraju, z pierwszymi instalacjami w dużych miastach. Zasady korzystania z butelkomatów mają być proste, a proces zwrotu możliwy także bez paragonu.
Lokalizacja butelkomatów
Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla, że obowiązek instalacji butelkomatów dotyczyć będzie głównie sklepów o powierzchni powyżej 200 m², które sprzedają napoje w opakowaniach objętych kaucją. W praktyce oznacza to, że większość dużych supermarketów i dyskontów będzie musiała zapewnić klientom możliwość zwrotu pustych butelek i puszek na miejscu.
Mniejsze sklepy, choć nie będą zobligowane do montażu urządzeń, będą mogły dobrowolnie przystąpić do systemu. W takich punktach zwrot opakowań może odbywać się ręcznie przy kasie.
Planowane lokalizacje obejmują:
- supermarkety i hipermarkety w dużych miastach,
- sklepy sieciowe w średnich i mniejszych miejscowościach,
- wybrane stacje paliw,
- punkty w galeriach handlowych.
Zasady działania
Butelkomaty będą przyjmować trzy rodzaje opakowań:
- butelki plastikowe PET do 3 litrów,
- butelki szklane wielorazowego użytku,
- puszki aluminiowe.
Każde oddane opakowanie zostanie rozpoznane przez urządzenie dzięki skanerowi kodów kreskowych lub czujnikom kształtu. Po pozytywnej weryfikacji butelkomat naliczy kaucję i wyda potwierdzenie, które klient będzie mógł zrealizować w kasie sklepu lub w formie elektronicznej – jeśli sieć handlowa przewidzi taką możliwość.
Wysokość kaucji
Zgodnie z obowiązującymi przepisami stawka kaucji ma wynosić 50 groszy za każde opakowanie, niezależnie od jego rodzaju czy pojemności. Zwrot środków nie będzie uzależniony od posiadania paragonu – wystarczy, aby opakowanie spełniało wymogi systemu (m.in. miało czytelny kod kreskowy i nie było nadmiernie zniszczone).
Wygoda korzystania dla klientów
Projekt przewiduje, że proces zwrotu będzie szybki i intuicyjny. Klient umieszcza opakowanie w podajniku, urządzenie weryfikuje jego rodzaj i stan, a następnie przyznaje kaucję. Niektóre butelkomaty mają mieć możliwość przyjmowania wielu opakowań jednocześnie, co przyspieszy obsługę.
Dodatkowo planowane są rozwiązania dostosowane do osób z niepełnosprawnościami, m.in. obniżona wysokość podajników i uproszczony panel sterowania.
Doświadczenia innych krajów
Podobne systemy działają od lat w Niemczech, Norwegii czy na Litwie, gdzie odsetek zwracanych opakowań przekracza 90%. Eksperci wskazują, że powodzenie projektu w Polsce będzie zależeć nie tylko od liczby urządzeń, ale także od wygody ich rozmieszczenia i sprawnej obsługi technicznej.
Harmonogram wdrożenia
Pierwsze butelkomaty mają pojawić się w sklepach w drugiej połowie 2024 roku, aby umożliwić testy i szkolenia personelu. Od 1 stycznia 2025 roku urządzenia powinny działać w pełnym zakresie. Sieci handlowe deklarują, że proces instalacji będzie realizowany stopniowo, z priorytetem dla największych placówek handlowych.
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Silesion.pl codziennie. Obserwuj Silesion.pl!
Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).
Dodaj komentarz