Badania powietrza mówią jasno: MPGK nie jest źródłem problemu odoru w rejonie.
Badania emisji i imisji wykonane na terenie Zakładu Odzysku i Unieszkodliwiania Odpadów MPGK Katowice oraz w jego bezpośrednim otoczeniu jednoznacznie wskazują, że instalacja przy ul. Milowickiej nie odpowiada za uciążliwości zapachowe zgłaszane przez mieszkańców okolicznych dzielnic. Wyniki szerokiego programu pomiarowego potwierdzają spełnianie wszystkich norm środowiskowych i pokazują, że potencjalne źródła zapachów mogą znajdować się poza zakładem.
Dlaczego powstał raport i co obejmowały badania
Raport został przygotowany w odpowiedzi na wieloletnie sugestie pojawiające się w przestrzeni publicznej, według których instalacja MPGK mogła być źródłem odoru w regionie. Aby zweryfikować te opinie, spółka zleciła dodatkowy, rozbudowany program badań emisji i imisji. Wyniki zaprezentowano opinii publicznej 8 grudnia 2025 roku podczas posiedzenia Komisji Klimatu i Środowiska w Katowicach, a następnie omówiono je na konferencji prasowej 15 grudnia 2025 roku.
Badania prowadzono w różnych porach roku i w kilku turach pomiarowych. Obejmowały one zarówno teren zakładu, jak i jego otoczenie. Celem było obiektywne sprawdzenie, czy procesy technologiczne mogą generować zapachy odczuwalne przez mieszkańców.
Stały monitoring i kontrole środowiskowe
MPGK od lat podlega obowiązkowym kontrolom emisji, realizowanym co pół roku. Dotychczas żaden z pomiarów nie wykazał przekroczenia dopuszczalnych norm. Niezależne badania wykonane w 2024 i 2025 roku oraz niezapowiedzona kontrola Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska z 11 grudnia 2024 roku również potwierdziły, że emisje z instalacji mieszczą się w obowiązujących standardach.
Zebrane dane nie wskazują, aby zakład był źródłem zgłaszanych uciążliwości zapachowych. Wyniki są spójne z wcześniejszymi kontrolami i pomiarami prowadzonymi w trybie ciągłym.
Czym różni się emisja od imisji i dlaczego to ważne
Emisja oznacza substancje opuszczające instalację bezpośrednio w miejscach technologicznych, takich jak biofiltry czy króćce pomiarowe. To właśnie tam sprawdza się, czy zakład spełnia normy środowiskowe. Imisja natomiast dotyczy jakości powietrza poza terenem instalacji, czyli tego, czym faktycznie oddychają mieszkańcy po rozprzestrzenieniu się wszystkich zanieczyszczeń z okolicy.
Połączenie obu rodzajów badań daje pełny obraz wpływu zakładu na środowisko. W Polsce badania odorowe są utrudnione ze względu na ograniczoną liczbę akredytowanych laboratoriów i brak precyzyjnych przepisów krajowych. Dlatego laboratoria zastosowały wartości referencyjne opracowane przez Pracownię Zapachowej Jakości Powietrza Politechniki Szczecińskiej na zlecenie rządu RP. Oznacza to, że wyniki mogą stanowić punkt odniesienia dla przyszłych regulacji.
Wyniki imisji i przypadek siarkowodoru
Pomiary imisji wykonano 28 stycznia, 15 kwietnia oraz 31 lipca 2025 roku w pięciu lokalizacjach w pobliżu zakładu. Sprawdzono obecność dziewiętnastu substancji, w tym siarkowodoru, merkaptanów i amoniaku. W kwietniu tego samego dnia przeprowadzono równolegle pomiary emisji i imisji.
W pięciu punktach nie stwierdzono przekroczeń ani uciążliwości zapachowych. Jedyny przypadek podwyższonego stężenia odnotowano w styczniu. W dwóch punktach pomiarowych zarejestrowano wyższe wartości siarkowodoru, z maksymalnym wynikiem 206 mg/m³ przy wartości odniesienia 20 mg/m³. Pomiar wykonano na północ od zakładu, w rejonie rzeki Brynicy.
Charakter działalności MPGK nie wskazuje na możliwość powstawania siarkowodoru jako produktu procesowego. Dodatkowo warunki meteorologiczne, w tym kierunek wiatrów, nie wskazywały instalacji jako źródła. Zgromadzone dane sugerują, że zapach mógł pochodzić z terenów położonych powyżej zakładu.
Kto może odpowiadać za zapachy w okolicy
W sąsiedztwie instalacji MPGK działa wiele innych podmiotów oraz elementów infrastruktury technicznej. Są to między innymi zakłady gospodarki odpadami i surowcami wtórnymi, instalacje przetwarzania materiałów organicznych, obiekty gospodarki wodno-ściekowej oraz infrastruktura przemysłowa i drogowa. Skumulowana obecność takich działalności w bezpośrednim otoczeniu ma istotne znaczenie przy ocenie możliwych źródeł zapachów.
Niezależne laboratoria i jednoznaczne wnioski
Badania przeprowadziły trzy akredytowane jednostki: BioDrain, Otto oraz Lemitor. Wszystkie posiadają certyfikację Polskiego Centrum Akredytacji działającego przy Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Wyniki analiz są zgodne i jednoznaczne. Działalność MPGK mieści się w obowiązujących normach środowiskowych i nie stanowi źródła uciążliwości zapachowych.
MPGK Katowice i charakter instalacji
Zakład MPGK Katowice należy do najnowocześniejszych instalacji gospodarki odpadami w Polsce. Proces mechaniczno-biologicznego przetwarzania odbywa się w systemie zamkniętym. Powietrze z instalacji jest oczyszczane w wielostopniowym układzie, co ogranicza emisję zapachów.
Każdego dnia do zakładu trafia około 400 ton odpadów, czyli około 8800 ton miesięcznie. Na terenie instalacji funkcjonują ule pszczele, uznawane za naturalny wskaźnik jakości powietrza. Nie obserwuje się także gromadzenia ptactwa. Spółka korzysta z odnawialnych źródeł energii. Farma fotowoltaiczna zlokalizowana na terenach zrekultywowanych pokrywa około 25 procent zapotrzebowania zakładu.
MPGK deklaruje dalszą współpracę z miastami ościennymi, kontynuowanie regularnych kontroli oraz gotowość do działań, które pozwolą jednoznacznie ustalić rzeczywiste źródła zapachów na styku czterech sąsiadujących ze sobą miast.
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Silesion.pl codziennie. Obserwuj Silesion.pl!
Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).
