4. zielone przystanki w Katowicach. Łączą roślinność z technologią i służą badaniom klimatycznym

W Katowicach uruchomiono cztery nowe zielone przystanki, które łączą funkcję infrastrukturalną z badawczą. Obiekty powstały w ramach międzynarodowego projektu UPSURGE, finansowanego w dużej części ze środków Unii Europejskiej. Celem inwestycji jest poprawa jakości życia mieszkańców oraz przeciwdziałanie skutkom zmian klimatu w skali miejskiej. Przystanki obsadzono roślinnością i wyposażono w czujniki do pomiarów powietrza, temperatury i hałasu.

Zmiany klimatyczne i rola miast

Władze Katowic podkreślają, że rosnąca częstotliwość gwałtownych zjawisk pogodowych, takich jak ulewne deszcze czy fale upałów, wymaga dostosowania przestrzeni miejskiej do nowych warunków. Marcin Krupa, prezydent Katowic, przypomniał o wcześniejszych działaniach miasta, takich jak budowa zbiorników retencyjnych czy nasadzenia zieleni w centrum. Podkreślił również, że niewielkie inwestycje, jak zielone przystanki, mają istotne znaczenie w skali lokalnej.

W ramach miejskich działań zrealizowano wcześniej m.in.:

• budowę 27 zbiorników retencyjnych o łącznej pojemności 11 mln litrów,
• montaż instalacji na deszczówkę przy budynkach publicznych,
• nowe nasadzenia zieleni na ul. Warszawskiej, al. Korfantego i ul. Dworcowej.

Międzynarodowa współpraca i lokalne działania

Zielone przystanki powstały w ramach projektu UPSURGE – „Wzmocnienie wdrażania w miastach rozwiązań opartych na przyrodzie”, współfinansowanego z programu Horyzont 2020. Oprócz Katowic w projekcie uczestniczą m.in. Belfast, Breda, Budapeszt, Maribor, a także liczne uczelnie, firmy i organizacje z 13 europejskich państw.

W Katowicach lokalizacje przystanków wybrano na podstawie wcześniejszych pomiarów temperatur – wszystkie z nich to tzw. miejskie wyspy ciepła, czyli miejsca nagrzewające się znacznie szybciej niż pozostała część miasta. Chodzi o punkty:

• Ochojec Szpital,
• Katowice Jagiellońska,
• Dąb Kościół (ul. Chorzowska),
• Park Śląski Ogród Zoologiczny (ul. Chorzowska).

Dodatkowo, przy katowickim Rynku utworzono niewielki zielony skwer, który powstał w miejscu dawnej siedziby Muzeum Śląskiego.

Roślinność dobrana do warunków miejskich

Przy projektowaniu przystanków zdecydowano się na gatunki roślin odporne na warunki miejskie – zasolenie, zanieczyszczenia i ograniczony dostęp do wody. Wśród wykorzystanych nasadzeń znalazły się zarówno gatunki naturalnie występujące na Śląsku, jak i ozdobne odmiany, które dobrze znoszą trudne warunki.

Wśród nich są m.in.:

• grab pospolity,
• sosna kosodrzewina,
• piwonia ogrodowa.

Taki dobór pozwala ograniczyć koszty pielęgnacji, a jednocześnie wspiera poprawę jakości powietrza i obniżenie temperatury w bezpośrednim otoczeniu przystanku.

Monitoring w czasie rzeczywistym

Każdy z zielonych przystanków wyposażono w czujniki do pomiaru parametrów środowiskowych. System pozwala na zbieranie danych w czasie rzeczywistym i analizowanie jakości powietrza, temperatury, wilgotności oraz poziomu hałasu.

Zakres pomiarów różni się w zależności od lokalizacji:

• Ochojec Szpital i ul. Jagiellońska – czujniki mierzą jakość powietrza, hałas, wilgotność i temperaturę.
• Rynek i ul. Chorzowska – dodatkowe stacje pogodowe monitorujące m.in. prędkość wiatru, opady i promieniowanie.

Zebrane dane posłużą w przyszłości do tworzenia bardziej skutecznych strategii walki z zanieczyszczeniem oraz poprawy komfortu życia w mieście.

Mieszkańcy uczestniczyli w procesie projektowym

Istotnym elementem całego przedsięwzięcia było zaangażowanie mieszkańców Katowic. Dla każdej lokalizacji zorganizowano trzy spotkania konsultacyjne, na których omawiano pomysły, prezentowano projekty i nanoszono korekty.

Według Magdaleny Bieli, zastępczyni dyrektora Zakładu Zieleni Miejskiej, to właśnie współpraca lokalna nadaje projektowi unikalny charakter. Dodała też, że inwestycja pozwala Katowicom umacniać swoją pozycję jako miasta aktywnie wdrażającego rozwiązania zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju.

Koszty i finansowanie

Łączny koszt realizacji inwestycji wyniósł prawie 2 mln zł, z czego 1,5 mln zł pochodziło z funduszy unijnych. Projekt ma charakter pilotażowy – jego rezultaty będą analizowane i wykorzystywane w przyszłych działaniach w innych częściach miasta oraz w ramach współpracy międzynarodowej.

Więcej informacji o projekcie znajduje się na stronie internetowej: upsurge-project.eu.

Jesteśmy na  Google News. Dołącz do nas i śledź  Silesion.pl  codziennie. Obserwuj Silesion.pl!

Wszelkie materiały promocyjno-reklamowe mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią one podstawy do wzięcia udziału w Promocji, w szczególności nie są ofertą w rozumieniu art. 66 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. 2020, poz. 1740 z późn. zm.).

O autorze